Tot 2006 was een groot deel van de Nederlanders verzekerd voor zorg via het ziekenfonds. In 2006 verving de nieuwe Zorgverzekeringswet het ziekenfonds. Vanaf dat moment moest elke volwassen Nederlander een zorgverzekering afsluiten. De premie die je betaalde voor het ziekenfonds was afhankelijk van je inkomen. Boven een bepaalde inkomensgrens was het niet mogelijk deel te nemen aan het ziekenfonds en kon je enkel een particuliere zorgverzekering afsluiten.

Hoe werkte het ziekenfonds?

Net als bij de huidige basisverzekering, moest je voor deelname aan het ziekenfonds maandelijks premie betalen. Een deel hiervan werd door je werkgever betaald. Verzekeren via het ziekenfonds was mogelijk voor werknemers met lonen onder de loongrens, hun gezinsleden zonder eigen inkomen en uitkeringsgerechtigden.

De manier waarop zorg vergoed werd door het ziekenfonds kun je het beste vergelijken met de werkwijze bij de huidige naturapolis. Het ziekenfonds sloot contracten met artsen, apothekers en ziekenhuizen. Bij deze gecontracteerde zorgverleners konden ziekenfondsleden terecht voor zorg.

De particuliere zorgverzekering

Voor iedereen die niet toegelaten werd tot een ziekenfonds, bestond de particuliere ziektekostenverzekering. Deze zorgverzekering was een stuk duurder dan het ziekenfonds. Het was niet verplicht om een particulieren zorgverzekering af te sluiten.

Overgang van ziekenfonds naar verplichte basisverzekering

Het ziekenfonds richtte zich op de lagere inkomens. Toen het ziekenfonds in 2006 afgeschaft werd, lag de inkomensgrens op € 33.000 per jaar. Verdiende je meer, dan had je een duurdere particuliere zorgverzekering nodig, wilde je je verzekeren tegen zorgkosten.

Met de Zorgverzekeringswet werd het systeem omgegooid. De basisverzekering werd verplicht gesteld voor iedereen. Door de invoering van de zorgtoeslag werd deze verzekering betaalbaar gehouden voor de lagere inkomens. Met de invoering van de basisverzekering is het verschil in premie tussen inkomens verdwenen.  Alle onmisbare zorg, zoals huisartszorg en de meeste medicijnen, worden vergoed vanuit de basiszorgverzekering. Het overgrote deel van de huidige zorgverzekeraars is ooit begonnen als ziekenfonds.