In de wet staat vast wie recht heeft op jouw nalatenschap wanneer je overlijdt. Je kunt hiervan afwijken, door een testament op te stellen. In een testament kun je erfgenamen toevoegen of erfgenamen onterven. Kies je ervoor iemand te onterven, dan vervalt zijn of haar recht op de erfenis hiermee. Volgens het erfrecht is er één belangrijke uitzondering: het is voor ouders niet mogelijk hun kinderen volledig te onterven.

Legitieme portie voor onterft kind

Volgens de wet hebben kinderen altijd recht op een deel van de erfenis van hun ouders. Mocht een kind onterft worden, dan heeft hij of zij nog steeds recht op de zogenaamde legitieme portie. Dit komt neer op de helft van het deel waarop ze oorspronkelijk recht hadden. De legitieme portie is altijd een som geld. Een onterft kind heeft dus geen recht op een bepaald schilderij of iets anders uit de inboedel.

Gevolgen onterven

Wanneer je iemand onterft, heeft die persoon helemaal nergens meer recht op. Niet op geld, niet op goederen. Een onterfde nabestaande heeft niet eens het recht om het te weten wanneer je bent overleden. Uiteraard betaalt een onterfde nabestaande dus ook geen erfbelasting (successierecht).

Partner onterven

Wanneer je je partner wilt onterven, moet je er rekening mee houden dat hij of zij bepaalde rechten behoudt. Zo mag je partner blijven wonen in de woning zonder de eigenaar te zijn. Dat heet vruchtgebruik. Ook mag hij of zij vruchtgebruik over andere goederen opeisen, zoals jullie gezamenlijke beleggingen. Wanneer de rechter oordeelt dat het nodig is voor het levensonderhoud, mag hij of zij dat geld zelfs opmaken.

Kinderen onterven en legitieme portie

Ook je kinderen blijven hun recht behouden op de al eerder genoemde 'legitieme portie'. Normaal gesproken zouden je kinderen en je partner allemaal een gelijk deel van de erfenis krijgen.

Stel: Bert en Laura hebben drie kinderen. Zij zijn gemeenschap van goederen getrouwd en hebben een vermogen van € 80.000. Wanneer Bert overlijdt, wordt de helft van dit vermogen over de vier nabestaanden verdeeld. Laura en de drie kinderen erven dus elk € 10.000.

Bert en Laura hebben echter in het verleden een testament opgesteld, waarin één van de kinderen onterft werd. Dit in verband met een gok verslaving die in het verleden al voor vele schuld gezorgd heeft. Dit kind heeft geen recht meer op € 10.000. Wel heeft het kind recht op een legitieme portie van € 5.000.

Partner van kind onterven

Als je zoon in gemeenschap van goederen is getrouwd, zou dat betekenen dat hij zijn erfdeel moet delen met zijn partner. Je kunt er in je testament voor zorgen dat het erfdeel van je zoon daadwerkelijk alleen voor je zoon is. Dat doe je met een uitsluitingsclausule waarin je de partner van je zoon eigenlijk onterft.