Hoeveel inkomstenbelasting je betaalt in box 1 is afhankelijk van de hoogte van je salaris of uitkering. De Belastingdienst gebruikt belastingschijven (ook wel belastingschalen genoemd). Lagere inkomens vallen in de eerste schijf, waarbij een laag belastingtarief geldt. Verdien je meer, dan kom je automatisch terecht in een schijf met een hoger belastingtarief. 

De belastingschijven

Het systeem van belastingschijven ziet er in 2016 als volgt uit:

Met behulp van de belastingschijven bepaalt de Belastingdienst hoeveel belasting je over je inkomen moet betalen. Het werkt overigens niet zo dat je over je gehele inkomen het tarief van één schijf betaalt. Verdien je meer dan € 66.421 per jaar, dan krijg je met alle vier de belastingschijven te maken.

Rekenvoorbeeld belastingschijven

Stel, je verdient € 60.000 per jaar. Je betaalt dan niet 52% belasting over de gehele € 60.000 euro, maar:

• Over de eerste €19.922 betaal je 36,55 % belasting in schijf 1 = € 7.272
• Over het deel van je salaris tussen € 19.922 en € 66.421 betaal je 40,4% belasting in schijf 2 en 3 = € 16.212
• In totaal betaal je een belasting van: € 7.272 + € 16.212  = € 23.484.

Het berekende bedrag is niet het uiteindelijke bedrag dat je aan belasting moet betalen. Als werkende heb je recht op heffingskorting en de Belastingdienst staat bepaalde aftrekposten toe.

Aftrekposten en belastingschijven

Aftrekposten zijn bepaalde uitgaven die je van je belastbare inkomen mag aftrekken. Een voorbeeld van een aftrekpost is de hypotheekrenteaftrek. Verdien je € 60.000 per jaar, heb je een eigen woning en betaal je jaarlijks € 5.000 aan hypotheekrente, dan kun je dit bedrag van je belastbare inkomen aftrekken. Hierdoor is je belastbaar inkomen nog maar € 55.000. De belasting die je moet betalen bedraagt € 21.461.

Belastbaar inkomen verlagen met heffingskorting

Iedereen die in Nederland belasting betaalt, heeft recht op ten minste de algemene heffingskorting. Werk je, dan heb je ook recht op de arbeidskorting. Naast de algemene heffingskorting en arbeidskorting, hanteert de Belastingdienst meer soorten heffingskortingen, zoals de inkomensafhankelijke combinatiekorting. De heffingskortingen waar je recht op hebt, worden van de heffing (= te betalen belasting) afgehaald.