Eigen woning en scheiding optie 3: huis onverdeeld laten
De woning onverdeeld laten bij een scheiding is soms noodzakelijk. Bijvoorbeeld als je de woning niet zonder restschuld kunt verkopen of wanneer uitkopen van je ex-partner onmogelijk is. Let wel op de nadelen van deze constructie.

Wanneer je bij een scheiding niet wilt dat de woning met een restschuld wordt verkocht, kan één van de partners de woning aanhouden. Probleem in de praktijk is dat het inkomen hier vaak ontoereikend voor is. Een andere optie is het aanhouden van de woning op twee namen, terwijl de scheiding zelf wel wordt doorgezet.
In die situatie wordt de woning onverdeeld aangehouden. Ofwel, de woning wordt niet verdeeld en beiden blijven verantwoordelijk voor de woning en bijbehorende lasten. Dit is meestal een tijdelijke optie. Je geeft jezelf of je partner de tijd om op financiële kracht te komen, zodat de ene partner de ander kan uitkopen zodra dat financieel haalbaar is. Mogelijk stijgt de woning in waarde en lukt het verkopen zonder restschuld alsnog.
Lees ook de andere twee mogelijkheden na een scheiding:
- Woning en scheiden optie 1: huis verkopen en hypotheek aflossen na scheiding
- Woning en scheiden optie 2: je ex uitkopen
Woning onverdeeld laten beperkt mogelijk
Er zijn twee opties om de zogenaamde onverdeeldheid van de woning te regelen. Via de rechter of via onderlinge afspraken. Via de rechter kan je onverdeeldheid afdwingen als één van de partners dit niet wilt. De kans op slagen via de rechter is bijzonder klein. Je hebt hier een heel goede reden voor nodig. Daarnaast kan de rechter voor maximaal drie jaar onverdeeldheid toewijzen. Wanneer je onderling afspraken maakt, kan dit voor maximaal vijf jaar. Eenmaal gemaakte afspraken zijn vervolgens weer met vijf jaar te verlengen.
(Fiscale) nadelen bij woning onverdeeld laten
Alhoewel je de woning in eerste instantie vijf jaar onverdeeld kan laten, is korter vaak verstandiger. De constructie heeft namelijk nadelen. Beide ex-partners blijven hoofdelijk aansprakelijk voor de woning. Wanneer de één zich niet aan de afspraken houdt, kan de ander hierdoor in de problemen komen. Denk bijvoorbeeld aan het niet betalen van de maandelijkse hypotheeklasten. Daarnaast is het voor de vertrekkende partner lastig om een eigen woning te kopen. De eisen voor een tweede hypotheek liggen namelijk hoger. Ook fiscaal gezien is het opletten:
- Iedere partner vult bij de belastingaangifte zijn eigen deel van de totaal betaalde hypotheekrente en de helft van het eigenwoningforfait (EWF) in. De eigendomsverhouding geeft aan hoeveel er opgeven moet worden per persoon. Vaak is dit 50/50.
- De partner die vertrekt, heeft na twee jaar geen recht meer op hypotheekrenteaftrek. De woning en hypotheek verhuist naar box drie.
- Wanneer één persoon de volledige hypotheeklast en eigenwoningforfait op zich neemt, kan dit worden gezien als partneralimentatie. Degene die de hypotheeklasten en EWF niet hoeft te betalen, moet dat deel opgeven als inkomen in box 1 (partneralimentatie). De betalende partner kan het extra betaalde opgeven als aftrekpost in box 1. Deze constructie werkt alleen als er een basis voor partneralimentatie is.
Goede afspraken onmisbaar
Het kan niet vaak genoeg gezegd worden, bij een scheiding zijn goede afspraken onmisbaar. Laten jullie de woning onverdeeld? Overweeg de volgende afspraken vast te leggen:
- Stel uiterste datum waarop jullie beslissen wat jullie doen met de onverdeeldheid.
Zet deze uiterste datum bijvoorbeeld op zes maanden voordat het termijn verloopt. Mochten jullie elkaar willen uitkopen of de woning willen verkopen hebben jullie ruim de tijd om dit te regelen. - Gebruikerslasten. Dit zijn de kosten als gevolg van bewoning. Denk hierbij aan gas, water, elektra riool. Meestal zal degene die in de woning blijft deze kosten betalen. Dit geldt ook voor klein onderhoud.
- Eigenaarslasten. Dit zijn de kosten omdat jullie eigenaar zijn van de woning. Denk hierbij bijvoorbeeld aan hypotheeklasten, aflossing, verzekeringen rondom de woning en groot onderhoud. Vaak worden deze kosten met elkaar gedeeld.
- Leg vast hoe jullie de belastingaangifte rondom de eigen woning op elkaar afstemmen.
Het onverdeeld laten van de woning bij een scheiding is meestal alleen aan te raden als het echt niet anders kan. Vaak is financieel niet de meest aantrekkelijke optie. Bovendien blijven de ex-partners afhankelijk van elkaar. Andere opties zijn het verkopen van de woning en aflossen van de hypotheek of uitkopen van een partner.