Het woord codicil ken je misschien van ‘donorcodicil’. In het donorcodicil kun je aangeven wat er met je organen moet gebeuren na je overlijden. Een ‘gewoon’ codicil lijkt op een donorcodicil. In een normaal codicil beslis je over je materiële bezittingen. Je beschrijft wie welk deel van jouw spullen krijgt, wanneer je overlijdt.

Gratis en flexibel

Bij het opstellen van een codicil heb je geen notaris nodig. Handig, want je kunt daarmee tijd én geld besparen. Een simpel testament kost ongeveer € 400, of meer als je achteraf weer zaken wilt veranderen. Een codicil schrijf en bewaar je zelf en is daarom helemaal gratis.

Het codicil is ook flexibel. Verander je van gedachten en wil je dat je piano niet naar je zoon, maar naar je muzikale kleindochter gaat? Dan kun je dat gelijk aanpassen. Vernietig in dat geval het oude codicil en schrijf een nieuw codicil.

Geen goede vervanging voor testament

Het klinkt heel handig, zo’n codicil. Het is gratis en je kunt het op elk gewenst moment aanpassen. Helaas is het lang niet voor iedereen de beste oplossing, want aan een codicil kleven ook nadelen. In een testament kun je écht alles kwijt. Elk detail kun je regelen zoals jij dat wilt. Een codicil kent daarentegen veel beperkingen.

5 beperkingen van het codicil versus een testament

1. Het grootste nadeel: je kunt niet al je bezittingen verdelen over je nabestaanden. Geld, effecten, je huis en waardevolle verzamelingen horen in een codicil niet thuis. Daar heb je écht een testament voor nodig. Alleen inboedel mag in je codicil staan. Heb je geen testament naast je codicil? Dan bepaalt de wet wie jouw huis, geld, effecten en verzamelingen krijgen.

Afstammelingen (dus bijvoorbeeld de kinderen van je broer) nemen de plek in van een ouder die erfgenaam zou zijn. Pas wanneer er geen afstammelingen van erfgenamen zijn, gaat de erfenis naar de volgende groep.

2. Het codicil kan gemakkelijk kwijtraken of simpelweg nooit gevonden of ontdekt worden door je nabestaanden. In dat geval bepaalt de wet bij wie de nalatenschap terecht komt.

3. Complexe zaken kun je niet regelen via een codicil. Je mag bijvoorbeeld geen executeur testamentair aanwijzen. Dat is iemand die alles rondom je erfenis en begrafenis regelt.

4. In je testament kun je trucjes toepassen waardoor je erfgenamen minder erfbelasting betalen. In een codicil is dat niet mogelijk.

5. Het voordeel dat je voor het maken van een codicil niet naar de notaris hoeft, is gelijk een nadeel. Je mist de expertise van de notaris. Daarnaast controleert de notaris of je wel wilsbekwaam bent op het moment dat je je laatste wil opschrijft. Wilsbekwaam zijn betekent dat je zelfstandig beslissingen kunt nemen.

Vanwege alle nadelen, vervangt een codicil het testament niet. Kies alleen voor een codicil als je het eens bent met de wet wat betreft de verdeling van je huis, geld, effecten en verzamelingen, maar nog twijfelt aan wie je je inboedel wilt nalaten. Heb je een codicil? Vertel een paar mensen die je vertrouwt waar het ligt. Je weet dan zeker dat het op tijd boven water komt, mocht je komen te overlijden.