Krijg je een erfenis en wil je op safe spelen, dan is compleet afstand doen van het nalatenschap een optie. Helaas zorgt dat er ook voor dat je op spullen met emotionele waarde geen aanspraak kunt doen. Wat zijn  je opties als je een erfenis krijgt en welke afweging moet je maken?

De opties

Wie een erfenis krijgt, of dat nou van een van je ouders of van een oude bekende is, heeft drie opties. 
1. Zuiver accepteren 
Je accepteert het nalatenschap volledig. Je bent, samen met eventuele andere erfgenamen, verantwoordelijk voor het afhandelen van nog niet betaalde rekeningen en het opruimen van de bezittingen van de overledene. Eventueel vermogen is voor jou, maar eventuele schulden ook.

2.Verwerpen
Je verwerpt de erfenis. Dit betekent dat je niet langer verantwoordelijk of betrokken bent bij de afwikkeling van de erfenis. Als je een erfenis verwerpt, dan kun je geen enkele aanspraak maken op het nalatenschap. Dat geldt dus ook voor spullen van emotionele waarde, zoals fotoalbums of sieraden.

3. Beneficiair aanvaarden
Beneficiair aanvaarden wil zeggen dat je het nalatenschap van de overledene alleen aanvaardt als het saldo positief is. De erfenis wordt in dit geval behandeld als een faillissement: eventuele schuldeisers krijgen eerst hun deel. Pas als er iets overblijft, dan kom jij als erfgenaam in beeld. Voordeel: een eventuele schuld hoef je niet uit eigen zak bij te betalen.

Een ander voordeel is dat je, ook bij schulden, aanspraak kunt maken op de erfstukken die je graag wilt hebben. Zijn er meer schulden dan bezittingen, dan kun je de gewenste stukken kopen uit de inboedel. Dit kost je dus geld, maar je bent deze spullen met emotionele waarde in ieder geval niet kwijt. Wil je bijvoorbeeld de familiejuwelen graag hebben, laat dan een taxatierapport opmaken en koop de juwelen uit de boedel. 

Drie maanden bedenktijd

Gelukkig hoef je als erfgenaam niet meteen te besluiten wat je doet. Je hebt drie maanden de tijd. In deze periode kunnen eventuele schuldeisers zich niet verhalen op de erfenis.

Let wel op. Iemand die zich duidelijk gedraagt als erfgenaam, door bijvoorbeeld alvast een deel van de spullen van de overledene te verkopen, weg te geven of in gebruik te nemen, zit vast aan de erfenis. Hetzelfde geldt bij het aflossen van schulden of het in gebruik nemen van de auto. Dergelijke acties worden door de wet gezien als een besluit om de erfenis zuiver te accepteren. 

Ook vaker onder voorbehoud

Niet alleen het aantal geweigerde erfenissen nam het afgelopen jaar toe. Ook het aantal beneficiaire aanvaardingen steeg opnieuw. Deze voorlopige aanvaarding van een erfenis is een goede keuze wanneer je niet zeker weet of de erfenis forse schulden bevat. 

Naar de rechtbank

Besluit je de erfenis beneficiair te aanvaarden, of kies je voor afwijzing, dan moet je als erfgenaam een verklaring afleggen bij de rechtbank. De kosten van deze procedure bedragen eenmalig 120 euro. Besluiten andere erfgenamen, bijvoorbeeld een broer of zus, hetzelfde te doen, dan kun je samen naar de rechtbank om kosten te besparen.

Weiger jij de erfenis, dan schuift deze automatisch door naar de volgende in rij. Mogelijk zijn dit je kinderen. Besluiten ook zij, of jij indien zij minderjarig zijn, de erfenis niet te aanvaarden, dan moet ook hiervoor verklaring bij de rechtbank afgelegd worden.  

Hoewel erfenissen afgelopen jaar vaker geweigerd of beneficiair aanvaard werden, kiest een ruime meerderheid van de nabestaanden nog steeds voor zuiver aanvaarden. Wanneer de financiële positie van de overledene je niet geheel duidelijk is, is het echter verstandiger niet meteen voor zuiver aanvaarden te gaan. Gebruik de drie maanden bedenktijd om meer zekerheid te krijgen of kies voor beneficiair aanvaarden. Hiermee voorkom je problemen bij onverwacht hoge schulden en kun je nog steeds aanspraak doen op dat mooie familiestuk of het fotoalbum.