Allereerst kort het waarom. De Europese Centrale Bank doet dit om de economische groei aan te wakkeren. De prijsdalingen in Europa (deflatie) die eind 2014 ontstonden, moet hiermee omgebogen worden naar prijsstijgingen (inflatie). Later meer hierover.

Wat koop je ervoor?

1.140 miljard euro. Dat is het bedrag dat de ECB gaat bijdrukken om de Europese economie te stimuleren. € 1.400.000.000.000. Om een beeld te geven, daar koop je 6,2 miljoen huizen voor.

Óf je koopt leningen

Met het extra geld gaat de ECB vanaf 1 maart maandelijks voor 60 miljard euro leningen overnemen van banken. Banken hebben dat geld uitgeleend aan bedrijven en overheden. Doordat de ECB de leningen opkoopt, zijn de banken van het risico van deze leningen af en hebben weer meer geld beschikbaar. Dit geld kunnen ze vervolgens uitlenen aan bedrijven, overheden en consumenten. Hierdoor wordt de economie weer op gang gebracht en is er straks hopelijk weer sprake van inflatie.

Waarom is inflatie zo belangrijk?

Stel, je wilt een nieuwe auto kopen en je weet dat deze over zes maanden in prijs gestegen is. In dat geval stel je de aankoop niet langer uit om de prijsstijging voor te zijn. De dreigende inflatie zorgt voor stijgende verkopen. En niet alleen bij de autodealer. Inflatie houdt de hele economie opgang.

Bij deflatie stellen we grote aankopen juist uit. Je dagelijkse boodschappen blijf je gewoon doen. Maar als je weet dat die auto die je op het oog hebt over een half jaar een stuk goedkoper is, dan wacht je. Bij deflatie sparen mensen meer en geven ze minder uit. Bedrijven zien hun inkomsten dalen en moeten mensen ontslaan. Gevolg: minder mensen met een baan en dus nog minder uitgaven. Deflatie wordt dus gezien als slecht voor de economie.

Kan je zomaar geld ‘bijmaken’?

De ECB gaat voor een gigantische bedrag leningen opkopen. Het geld hiervan moet ergens vandaan komen. De geldpers gaat dus aan. Maar, geld bijdrukken gebeurt uiteraard niet echt. Het gaat vooral om giraal geld. De ECB creëert dit geld uit het niets. Dat wil zeggen: ze voeren als het ware gewoon geldbedragen in de computer in. Een centrale bank kan deze geldpomp in principe eindeloos aan laten staan.

De gevolgen voor jouw portemonnee

- De spaarrente blijft voorlopig laag.
Banken beschikken over extra geld doordat de ECB leningen van hen overneemt. Daarnaast kunnen ze goedkoop geld lenen bij de ECB. Jouw spaargeld hebben ze voorlopig dus niet nodig. Dit zorgt ervoor dat de spaarrente laag blijft en mogelijk zelfs nog verder omlaag gaat.

- De hypotheekrente blijft voorlopig laag
Banken betalen weinig voor het geld dat ze lenen. Hierdoor kun ze ook voor lage tarieven geld aan jou uitlenen. Gunstig voor starters op de huizenmarkt en voor degene die hun hypotheekrente opnieuw mogen vast zetten. Je profiteert ook wanneer je je hypotheek oversluit.

- Aandelenkoersen stijgen
Toen de geruchten over de plannen van de ECB ontstonden, werden beleggers meteen enthousiast. In aanloop naar de actie van de ECB zijn aandelenkoersen meer dan vijf procent gestegen. Bedrijven, maar ook particulieren, kunnen bij de bank goedkoper geld lenen en hebben hierdoor meer budget over om te investeren. Dit zorgt voor positieve verwachtingen bij beleggers.

 - Een vakantie buiten de eurozone gaat je meer geld kosten
Er komen meer euro’s bij, waardoor de waarde van euro ten opzichte van andere valuta daalt. Dit bekent dat je in niet-eurolanden minder spullen kunt kopen voor je geld. 

Of de maatregelen van de ECB op termijn ook daadwerkelijk zorgt voor groei en stabiliteit, is lang niet zeker. In de VS en Japan werden eerder een soort gelijk beleid ingevoerd. Ook daar zijn de meningen verdeeld over het welslagen. De tijd zal ons leren wat de gevolgen in Europa zijn.