Vrije artsenkeuze is een recht voor iedere Nederlander. In de wet staat omschreven dat je bij íedere zorgverlener terecht kunt, ook als je zorgverzekeraar geen afspraken heeft met deze zorgverlener. Je zorgverzekeraar is in dat geval verplicht een groot deel van de kosten (meestal 70 - 80 procent) te vergoeden. Dit principe staat bekend als ‘hinderpaal’, en is bedoeld om de zorgverzekeraar niet te veel macht te geven. Met het nieuwe zorgvoorstel zou dit beginsel geschrapt worden.

Omstreden plan
Het plan van minister Schippers (Volksgezondheid, VVD) was al omstreden. Volgens voorstanders bevordert het de marktwerking en levert het kostenbesparingen op. Tegenstanders wijzen op de toch al grote zorgverzekeraars, die nog meer invloed zouden krijgen.

Toch is de Tweede Kamer eerder dit jaar akkoord gegaan. Verwacht werd dat de Eerste Kamer ook akkoord zou geven. Tot afgrijzen van minister Schippers bleek dat niet het geval: drie PvdA-leden stemden onverwacht tegen het voorstel, dat daarmee nipt afgewezen werd.



Budetzorg niet nieuw
Budgetpolissen zijn niet nieuw. Zekur, Anderzorg en Zilveren Kruis zijn voorbeelden van zorgverzekeringen waarbij je niet overal terecht kunt voor zorg. Althans, niet zonder een deel van de zorgkosten zelf te betalen.

De plannen van het kabinet gaan verder dan dat. Er ontstaat een extra zorgverzekering waarbij verzekeraars een fors lage verzekeringspremie kunnen rekenen. Voor zorg bij ziekenhuizen, fysiotherapeuten en andere zorgverleners waar geen afspraak mee is, maken ze helemaal geen kosten. Dat betaal je immers helemaal uit eigen zak.

Wat is het probleem?
Het klinkt goed, een goedkopere zorgverzekering en minder overheidsgeld dat naar de zorg gaat. Aandachtspunten zijn de solidariteit binnen de zorg en het risico dat jij loopt als je zorg nodig hebt:

Risico
Het risico is dat je niet voldoende op de hoogte bent van de inhoud van de zorgverzekering. Bijvoorbeeld wanneer een operatie of behandeling bij een specifieke fysiotherapeut of ziekenhuis niet onder de dekking van de verzekering valt. De zogenaamde hinderpaal, waarbij circa drie kwart van de behandeling sowieso door de verzekeraar vergoed wordt, bestaat dan niet meer.

Een te groot financieel risico voor de patiënt, aldus de tegenstanders. Zorgverzekeringen zijn vrij complex en het is een utopie om te stellen dat iedere patiënt exact de voorwaarden van zijn zorgverzekering weet.

Solidariteit
Een uitgangspunt van onze verzorgingsstaat is dat iedereen dezelfde zorg kan krijgen. Een uitdaging als het type zorgverzekering bepaalt waar je terecht kunt voor bepaalde zorg. Ben je door jouw financiele situatie aangewezen op de goedkopere maar uitgeklede variant, dan heb je automatisch minder keus. Hier ontstaat de vraag in hoeverre dat wenselijk is met het oog op de solidariteit binnen het zorgstelsel. Een fenomeen waar de overheid zelf nogal prat op gaat.

Het plan van Schippers staat op de tocht maar lijkt niet helemaal van de baan. Het invoeren van een uitgeklede zorgverzekering levert daarvoor met 1 miljard een te grote bezuiniging op. Wordt die bezuiniging niet behaald door afschaffen van de vrije zorgkeuze, dan zal er elders geschrapt moeten worden. Bijvoorbeeld door het verder beperken van het basispakket. Ook iets waar je als verzekerde niet enthousiast van wordt. Afijn, linksom of rechtsom zal ook de PVDA met een oplossing akkoord moeten gaan om de crisis te bezweren en een val van het kabinet af te wenden.

Voor nu kun je voor een volledig overzicht van de mogelijkheden voor volgend jaar terecht op onze pagina premie zorgverzekering 2015.

Kies je voor een zorgverzekering met verminderde keuzevrijheid en ben je benieuwd hoe de gecontracteerde ziekenhuizen presteren? Bekijk dan ons onderzoek Het beste ziekenhuis van Nederland.