We beginnen dit verhaal met een nuance. De economie in Nederland is van héél veel factoren afhankelijk. In deze uitleg bespreken we maar een deel van die factoren. Dit om de uitleg overzichtelijk en begrijpelijk te houden.

Wat is de economische groei van Nederland?
Misschien wel het meest abstracte cijfer dat we kennen: "economische groei". De groei geeft als het ware aan wat bedrijven en consumenten in Nederland gezamenlijk aan producten en diensten creëren, wat we daar vervolgens aan verdienen en wat we met dat verdiende geld dan weer kopen. Dit alles drukken we uit in een groeipercentage.


We zien dat we al een paar kwartalen niet meer krimpen. Dat is gunstig. Wat ook opvalt is dat de groei steeds kleiner wordt. En dat is minder goed. Tot eind 2007 bloeide onze economie, wat daarna werd gevolg door een flinke krimp. Eind 2010 ging het even beter maar het herstel was nog niet heel groot. 

Op dit moment is er slechts een klein beetje groei. Wat over de hele lijn opvalt is dat, naar het heden toe, de dalen en pieken steeds iets kleiner worden. Diverse economen zijn bang dat er uiteindelijk een bijna horizontale lijn ontstaat waarin we niet echt groeien en niet echt krimpen.

Dat stilstaan van onze economie is geen ramp, als het maar niet te lang duurt. En het wordt een probleem als andere landen in de wereld wel groeien maar wij niet. Dan wordt Nederland iets minder belangrijk en iets minder welvarend.

Hoe zie je dat de economie groeit of verandert?
Economische groei is een abstract begrip. Bekijken we andere grafieken en cijfers die te maken hebben met Nederland, dan zien we ook daar een licht stijgende lijn.

De eerste tekenen van de groei en de laatste tekenen van de crisis, gaan vaak hand in hand. Bijvoorbeeld op het gebied van banen. In de crisis zijn veel mensen hun baan verloren. Dat is niet van de één op de andere dag over. Daarom zien we nu nog steeds een hoge werkloosheid in Nederland terwijl de economie al weer iets verbetert.

Machines gaan weer draaien
Het herstel begint bij de producenten. Voor fabrieken en andere productiebedrijven is het zeer belangrijk om te weten wanneer de economie weer aantrekt. Als mensen in Nederland en het buitenland het weer aandurven om meer en duurdere spullen te kopen, met name omdat ze denken dat de crisis voorbij is, moeten die spullen natuurlijk wel in de winkel liggen.

De producenten willen daarom zo vroeg mogelijk weten hoe het met de economie gaat. Al hebben ze slechts een vermoeden dat het weer beter gaat, dan gaan ze weer goederen produceren. Daarom zien we bij die producenten de eerste tekenen van herstel.


Fabrieken hebben weer mensen nodig
Maar om de fabrieken en productiebedrijven draaiende te krijgen, zijn er extra medewerkers nodig. Gelijk extra mensen in dienst nemen, willen deze bedrijven vaak niet. De bedrijven weten namelijk nog niet zeker of de economie écht herstelt. Daarom huren ze meestal eerst uitzendkrachten in. Het herstel van de economie kun je daarmee ook zien aan de groei van het aantal uitzenduren.


Ook ondernemers worden weer positief
Volgende tekenen van herstel zijn ondernemers, die het weer zien zitten. Dit zijn zowel de eerder genoemde productiebedrijven maar ook alle andere bedrijven: kledingwinkels, reclamebureaus, reisbureaus, noem maar op. Zij willen voorbereid zijn op het feit dat consumenten en andere bedrijven hun spullen en diensten weer gaan kopen. Ook zij willen dan voldoende voorraad hebben.

Consumenten durven weer spullen te kopen
Helemaal achteraan komt de consument. Die durft eindelijk weer spullen te kopen. De stijging van het consumentenvertrouwen is een 'bijna definitief' teken dat het beter gaat met de economie in Nederland. Want als consumenten weer kopen, gaat de economie weer draaien.

De grafiek geeft aan dat er nog net iets meer mensen negatief dan positief zijn over onze economie. Maar dat heeft overigens ook te maken met het feit dat Nederlanders überhaupt eerder mopperen dan positief zijn. Zelfs toen het heel goed ging in Nederland, eind 2007, waren maar weinig mensen écht positief.

Daling werkloosheid komt helemaal op het eind
Als bedrijven weer ervaren dat de economie draait en dat consumenten weer spullen kopen, durven ze zelf weer personeel voor langere tijd in dienst te nemen. Daardoor daalt de werkloosheid en gaan ook de lonen weer iets stijgen. In de eerste grafiek zagen we de werkloosheid al een klein beetje dalen. Het is nu afwachten of dit door gaat zetten.

Is de Nederlandse beurskoers nog belangrijk?
De koers van de beurs, ofwel de AEX-index, zegt ons ook iets. Beleggers willen namelijk profiteren van stijgende aandelen. En dus kopen ze aandelen van bedrijven waarvan ze hopen dat die het beter gaan doen. Die koers is al sinds de helft van 2012 aan het stijgen. Beleggers 'denken' dus al lange tijd dat het beter zal gaan.

Half oktober zakte deze koers opeens omlaag van 426 naar 376 punten. Inmiddels is de AEX-koers iets hersteld maar ook hier is het afwachten of de stijging doorzet.

Conclusie
Alle indicatoren geven aan dat het een klein beetje beter gaat met Nederland. Maar de groei is beperkt. Het is nog zeer moeilijk om te zeggen of dit herstel gaat doorzetten, zoals een aantal kenners zegt, of dat er, zoals weer andere kenners zeggen, misschien wel een periode aankomt van weinig groei en weinig krimp. Wie het weet…