Ook in het jaar 1895, onder koningin Emma, was de rente erg laag (2,98%), maar nog niet zó laag als in 2010, toen het diepterecord werd gevestigd. In 2011 en 2012 ging de rente langzaam weer omhoog naar algemeen acceptabel geachte normen. De rente schurkte zelfs even tegen de 4 procent aan. Edoch, sinds dat jaar kwam de rente in een glijvlucht terecht. Zodanig zelfs dat vandaag de dag nog wat schamper naar het record uit 2010 wordt gekeken.


Diepterecord op diepterecord
Enkele maanden geleden daalde het renteniveau tot onder de 2 procent, een ongekend en onverwacht dieptepunt. Vandaag de dag kijken we zelfs daar niet meer van op, want op vrijdag 14 augustus 2014, dook de rente al heel even onder de 1,2 procent en in Duitsland zelfs onder de 1 procent. Inmiddels wordt men dag na dag verrast door de rentestand. Bijna elke dag is er inmiddels wel "een laagste stand ooit".

Financiële experts blijven zich verbazen. Niemand die nu leeft heeft enige referentie. Niemand kan dus op basis van ervaring een zinnig antwoord geven op waar dit op uitdraait. Er is geen verwijzing naar historische tijden mogelijk. Ook op de kennis van onze voorvaderen kunnen wij nu dus voor het eerst niet leunen. We zullen het zelf moeten uitzoeken.

Hoogste rentes in 1981 en 1600
Tijden met dergelijke lage rentetarieven zijn dus niet te vinden. Periodes met zeer hoge rentetarieven hebben sommigen nog wel in herinnering. Zo lag het gemiddelde hypotheekrenteniveau aan het begin van de tachtiger jaren rond de 12 procent. De Westland Utrecht Hypotheekbank spande in januari 1981 de kroon met een 10 jaar vaste rente van 13,1 procent voor de toenmalige No-Risk Hypotheek. Ook voor spaargeld werden toen door de banken fikse rentetarieven neergeteld. Voor een driemaands deposito werd begin 1981 zelfs ruim 15 procent rente aan de spaarder verstrekt.

Nederland was in zware recessie als gevolg van de oliecrisis. Arabische landen dreven de olieprijzen op door de toevoer aan olie af te knijpen. Inflatiepercentages van 8 á 9 procent waren het gevolg. Toen de rente als gevolg daarvan sterk steeg dook de woningmarkt in elkaar, erger nog dan de afgelopen jaren. Overigens, de rente was ooit nóg hoger dan in 1981. In het jaar 1600, het jaar van de Slag bij Nieuwpoort door prins Maurits, steeg de rente tot boven de 16 procent.

Niveau hypotheekrente
Het niveau van de hypotheekrente is al honderden jaren gerelateerd aan het renteniveau waarvoor de staat geld kan lenen (SL-niveau). In 2005, historisch gezien dus nog zeer recent, lag het 10-jarige SL-niveau op 3,01 procent, terwijl de gemiddelde 10-jaars hypotheekrente toen op 3,78 procent lag. De goedkoopste hypotheek kwam toen bij Argenta vandaan met een rente van 3,45 procent, de laagste hypotheekrente in honderden jaren.

De gemiddelde rentemarge van geldverstrekkers lag in 2005 hiermee op 0,77 procent.  Als reactie op de kredietcrisis is de rentemarge bij banken echter opgelopen. Banken verkopen dit aan het publiek vanwege het hogere risico dat zij momenteel "menen" te lopen. Daarbij wordt regelmatig verwezen naar het aantal huizen dat qua hypotheek "onder water staat". Dat banken daardoor aan hun financieel laakbare gedrag in het verleden zelf schuldig zijn, komt daarbij zelden "boven water".

Te hoge rentemarge banken
Nu de SL-rente is gezakt naar 1,2 procent en de gemiddelde 10-jarige hypotheekrente in Nederland momenteel op zo'n 3,4 procent ligt (laagste rente momenteel 3,15%) is de rentemarge van de banken gegroeid naar maar liefst 2,2 procent. Die marge is aanzienlijk groter dan de marge die banken meenden nodig te hebben toen de risico's volgens banken zeer groot waren. Door de toename van het aantal hypotheken met zo'n 40% t.o.v. vorig jaar moeten de banken nu dus behoorlijk binnenlopen.

Hypotheekrente zakt nog verder
Daarnaast is door een strengere acceptatiepolitiek het risico dat banken met klanten hypotheekproblemen krijgen aanzienlijk gedaald. Bovendien blijkt het verlies uit die rommelhypotheken van 2008 heel erg mee te vallen.

De enige reden die banken nu nog hebben om een grotere rentemarge aan te houden, wordt veroorzaakt door de ECB, die meent dat banken voortaan meer geld in kas dienen te hebben om eventuele catastrofes op te kunnen vangen (buffers).  Die buffers moeten nu dus, bij bijna risicoloze hypotheken, in hoog tempo aansterken. Het kan dus haast niet anders of de hypotheekrentetarieven zullen in de komende weken nog verder dalen. 

De laagste actuele hypotheekrente per rentevast termijn wordt per moment bijgehouden op de rentepagina.