Gevolgen conflict Rusland voor jouw energierekening
Drie scenario’s

Wanneer premier Rutte een tegenstrijdige boodschap communiceert, wordt er zowel door de publieke opinie als zijn collega-politici om duidelijkheid gevraagd. Hoe anders gaat dit bij Poetin. Die laat met tegenstrijdigheden bewust de wereld in verwarring achter. Maar ondanks zijn macht moet ook hij oppassen dat hij niet te ver gaat. Op dit moment merken we in Nederland nog weinig van het conflict met Rusland. Onderstaand verschillende scenario's die daar verandering in kunnen brengen, met energie als centraal thema.
In de onderstaande drie scenario's gaat het met name over eventuele militaire acties en economische maatregelen. Bij het laatste wordt het bedrijven en banken bijvoorbeeld verboden om zaken te doen met Russische bedrijven. Vooral Europese landen en de VS hebben dit ingevoerd.
In dit scenario blijft de situatie min of meer zoals hij is. Met
een internationaal politiek steekspel, Rusland dat de grenzen
opzoekt en het westen dat daar vervolgens op reageert. Los van de
huidige maatregelen zet geen van de partijen echt de vrede of
economische stabiliteit verder op het spel. Uiteindelijk worden
afspraken gemaakt en neemt de hevigheid van het conflict af.
Als het niet te lang duurt, merken we er relatief weinig van en
zijn de gevolgen voor de wereldeconomie beperkt. Met name bedrijven
die veel zaken doen in Rusland zijn op den duur de dupe van de
situatie.
Een militair conflict blijft uit maar de dreiging op escalatie
blijft bestaan. De economische straf blijft van kracht of wordt
opgevoerd. Rusland kan in dat geval reageren met het verhogen van
de gasprijzen. Aangezien het land een grote speler is, zal dit in
heel Europa te merken zijn aan de energieprijzen. Een andere optie
is dat Rusland besluit de gaskraan helemaal dicht te draaien. Iets
dat in het verleden geen uitzondering was.
In dit scenario blijven beleggers op hun hoede maar blijft al te
grote bezorgdheid uit. Pas wanneer het risico bestaat dat de
energieprijzen daadwerkelijk stijgen, maken beleggers zich druk
over de gevolgen die dit heeft voor de wereldeconomie. En daarmee
ook in de bedrijven waar ze in beleggen.
Het minst wenselijke scenario, uiteraard allereerst vanwege het
menselijk leed. Ook heeft dit wereldwijd de grootste gevolgen. De
kans bestaat dat energie wordt ingezet als middel in de strijd.
Daarnaast stijgt het risico dat de prijzen stijgen simpelweg omdat
door militair geweld het opwekken of transporteren van energie in
gevaar komt.
Los van de energierekening zijn de wereldwijde gevolgen het
grootst. Beleggers zullen bij militair geweld een schrikreactie
laten zien, met dalende koersen tot gevolg. Met name de onzekerheid
welke landen er allemaal bij betrokken raken en hoe lang het
voortduurt, zijn in dat geval de grootste zorgen.
Wat is het meest waarschijnlijke scenario qua
energie?
Het meest waarschijnlijke scenario moet wel worden ingeleid met
een disclaimer. De onvoorspelbaarheid van de Russische overheid
maakt het lastig om met een westerse kijk op de zaak voorspellingen
te doen. Rusland heeft energie als machtigste wapen. Het duurder
maken of niet leveren van energie is echter ook voor Rusland zelf
een risico. De afnemende landen gaan dan op zoek naar alternatieven
en op termijn wordt er minder verkocht door de Russische
bedrijven.
Door de hogere prijs verdienen ze nog wel maar op lange termijn
is het toch nadelig. Helemaal geen energie meer leveren aan landen
die Rusland dwarszitten is ook geen ideale optie. Opeens verkopen
aan andere landen is niet snel te organiseren en is soms simpelweg
ook niet mogelijk vanwege het transport. Concluderend kan het
gebeuren dat energie duurder wordt, maar is het niet aannemelijk
dat het snel uit de hand loopt.
Wat is het meest waarschijnlijke scenario qua militair
ingrijpen?
Ondanks recente troepenbewegingen van Russische kant, is de kans
op militaire escalatie vooralsnog klein. Poetin gaat letterlijk
over de grens maar lijkt (nog) niet echt uit op een militair
conflict. De overheid van Oekraïne kan niet op tegen de Russische
overmacht en is tot op heden voorzichtig met het uitvoeren van
tegenacties. Dat is maar goed ook aangezien Rusland hierdoor niet
de gelegenheid krijgt deze als excuus te gebruiken om nog verder te
gaan.
Poetin kennende gaat hij steeds een stapje verder met zijn provocaties en tegenstrijdige communicatie. De vraag is of het westen in staat is daarmee om te gaan en krachtig genoeg te reageren. De economische maatregelen hebben zeker effect en treffen vooral grote Russische bedrijven en rijke inwoners. Klachten vanuit die hoek levert meer druk op dan een ontstemde Rutte die het Kremlin belt.