Vereniging Eigen Huis - als belangenbehartiger en hypotheekadviseur getooid met een dubbele pet - deed onderzoek naar de informatievoorziening bij concurrerende hypotheekadviseurs. Het doel was nagaan of de tarieven die zij rekenen voor advies bij een lopende hypotheek transparant en inzichtelijk zijn.

Adviseur beoordeelt andere adviseur
Een onderzoek waar vooraf al vraagtekens bij gezet kunnen worden. Hoe serieus kan een adviseur worden genomen die 'onafhankelijk' andere adviseurs controleert? Adviseur VEH nam de vrijheid om haar eigen concurrenten te beoordelen en de slechte resultaten als 'belangenbehartiger' te presenteren.

Of het onderzoek gekleurd is? Over de eigen dienst niets dan goeds. Of zoals VEH-woordvoerder Manon van Essen zegt: "Het betekent wel dat je zelf brandschoon moet zijn en in ieder geval moet voldoen aan de eisen die we van andere adviseurs ook verwachten."

De kritiek van VEH
Het resultaat was daarom te verwachten: VEH vindt dat andere hypotheekadviseurs onvoldoende transparant zijn in hun tarieven bij lopende hypotheken. De kritiek richt zich vooral op het dienstverleningsdocument van die adviseurs. Daarop is onvoldoende weergegeven wat de kosten zullen zijn. Maar wie het dienstverleningsdocument van de Vereniging Eigen Huis bekijkt, merkt ook daar forse hiaten en kwalijke tekortkomingen op.

In het persbericht en in de brief, gericht aan toezichthouder AFM, zegt de VEH het volgende: 

"De meeste hypotheekadviseurs zijn terughoudend en onduidelijk over hun advieskosten bij veelvoorkomende wijzigingen tijdens de looptijd van een hypotheek. (...) Alleen met een klip en klare vermelding van diensten en prijzen in het dienstverleningsdocument (dvd) kan de klant een goede afweging maken bij zijn keuze voor een passende hypotheekadviseur."

De pot verwijt de ketel
Een streven waar je het moeilijk mee oneens kan zijn. Maar op de website van de VEH zijn de kosten en tarieven verdeeld over een onoverzichtelijke wirwar van verschillende documenten, en niet samen in één document, zoals de AFM verlangt. Nog kwalijker is dat VEH zich schuldig maakt aan het helemaal achterwege laten van het uurtarief:

"Wij kunnen (…) de donkergedrukte activiteiten verrichten voor het onderhoud van uw contract.

• Regelmatig controleren of het product nog steeds past bij uw persoonlijke (financiële) situatie en wensen.
• Regelmatig vergelijken of er nieuwe of vernieuwde producten zijn die mogelijk beter bij uw (persoonlijke) situatie passen.
• Uw belangen behartigen wanneer het tussen u en de bank of verzekeraar misgaat.

De kosten worden apart in rekening gebracht via een vast tarief of een uurtarief."

Hoe hoog dat uurtarief is, blijft echter op de website van de VEH onvermeld. En dat is nu exact wat de VEH haar concurrenten verwijt. Volgens VEH-woordvoerder Manon van Essen werkt de adviestak van de VEH eigenlijk alleen maar met vaste tarieven en is de vermelding van het uurtarief in het dienstverleningsdocument slechts een overblijfsel uit het voorbeelddocument van de AFM. 

Belangenbehartiger of adviseur?
"Als er toch zaken zijn die niet als vast tarief omschreven zijn, dan hanteren wij een uurtarief van 150 euro per uur. Dat staat inderdaad niet op de website vermeld, maar dat tarief wordt wel in een persoonlijk gesprek genoemd", zegt Van Essen. VEH loopt dus opnieuw een knauw op in haar geloofwaardigheid als belangenbehartiger. Hoewel Van Essen dat anders ziet: "We zijn in eerste instantie een belangenbehartiger. Daarnaast hebben we een aantal eigen diensten, maar dat sluit niet uit dat je niet kritisch mag zijn naar de markt."

De Vereniging Eigen Huis zou zich moeten afvragen of de dubbele pet van belangenbehartiger op het gebied van wonen én hypotheekadviseur wel te combineren is. Ruim 690.000 leden verwachten dat de hypotheekadviseur VEH even streng en principieel is als de belangenbehartiger VEH. Opnieuw blijkt echter dat daar geen sprake van is.