Loopt de kwaliteit van ons zorgstelsel gevaar?
Toezichthouder zelf onder vuur

In Nederland hebben we goede zorg. Al meerdere keren is ons zorgstelsel uitgeroepen tot het beste ter wereld. Om te bewaken dat onze zorg z'n kwaliteit blijft houden, houdt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) toezicht. De NZa beoordeelt zorgverzekeraars, ziekenhuizen en andere zorgverleners. Maar wat als het bij de toezichthouder zelf misgaat? Dan komt de kwaliteit van onze zorg in het gedrang. En dat is precies wat er nu lijkt te gebeuren. De beveiliging van gevoelige informatie is bij de NZa zo lek als een mandje en het bestuur houdt essentiële informatie over ziekenhuizen bewust achter.
De kritiek komt van ex-medewerker, Arthur Gotlieb, die
maar liefst 600 pagina's schreef over misstanden bij de NZA. Een
klokkenluider die na het uitbrengen van het rapport een einde
maakte aan zijn leven.
Gevoelige gegevens niet beveiligd
"Op het netwerk van de NZa zijn privacygevoelige informatie niet
voorzien van een beveiliging", zegt Gotlieb. Complete
patiëntendossiers, kopieën van bankpassen met pincodes en
loonstroken zijn publiekelijk in te zien voor iedereen met toegang
tot één van de computers van de NZa. Ook de uitzendkracht die nog
maar twee dagen aan het werk was, kon alle informatie
inzien.
De NZa ziet er op toe dat zorgverleners en verzekeraars zorgvuldig
omgaan met klantgegevens. Maar de NZa maakt volgens het rapport van
Gotlieb zelf grote blunders.
Informatie achtergehouden
Een ander kwalijk punt is dat NZa informatie achter heeft gehouden
over de financiële toestand bij ziekenhuizen. Zo werd in een
rapport, dat eind vorig jaar naar de Tweede Kamer ging, op het
laatste moment een belangrijke passage geschrapt. Namelijk dat
bijna vier op de tien ziekenhuizen verlies leden in 2012. Ook
andere punten werden in het rapport afgezwakt en aangepast. Op die
manier werd de politieke besluitvorming ernstig beïnvloed.
Ook Schippers niet vrijuit
Minister Schippers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft
toegezegd een onderzoek te starten naar de ICT-beveiliging binnen
de NZa. Echter, ook de minister is echter niet gevrijwaard van
kritiek. Haar eigen ministerie legde druk op de NZa om het
oogziekenhuis in Rotterdam financieel te ondersteunen. De
toezichthouder had deze steun juist al afgewezen.
De jurist binnen de NZa was duidelijk en gaf te kennen dat er geen
reden was om te voldoen aan de wens van het ministerie. Dit advies
werd genegeerd. Een nieuwe aanvraag volgde en na een plotseling
gewijzigde visie ontving het ziekenhuis alsnog geld.
Het bovenstaande is slechts het topje van de ijsberg die
Arthur Gotlieb blootlegde. De zaak heeft tot nu toe relatief weinig
aandacht gekregen. Opmerkelijk aangezien het gaat om een instantie
die als taak heeft de kwaliteit van onze zorg te bewaken. Iets waar
we allemaal baat bij hebben en afhankelijk van zijn. Het wachten is
op de resultaten van het onafhankelijk onderzoek naar de gang van
zaken. Met de nadruk op 'onafhankelijk', want dit is typisch geval
van "wie controleert de controleur"?