De plannen van het kabinet zijn dus globaal te splitsen in twee delen, te weten:

1. Vrije zorgkeus
Op dit moment kent het Nederlandse zorgstelstel twee soorten zorgverzekeringen: de naturapolis en de restitutiepolis. Bij de duurdere restitutiepolis heb je keuzevrijheid. Je verzekeraar vergoedt de zorg van elk ziekenhuis en specialist. Bij de naturapolis ligt dit anders.

Heb je een naturapolis, dan vergoedt je verzekeraar alleen zorg van zorgverleners waar zij een contract mee hebben. Ga je voor een behandeling naar een ziekenhuis dat geen contract heeft met jouw verzekeraar, dan betaal je soms een deel zelf. In de meeste gevallen wordt echter ook dan nog steeds 80 tot 100% van de behandeling vergoed.

Enkel gecontracteerde zorg nog vergoed
Als het aan minister Schippers ligt, vergoeden verzekeraars straks alleen nog behandelingen bij ziekenhuizen en specialisten waarmee zij een contract gesloten hebben. Ga jij naar een andere zorgverlener, dan moet je zelf de volledige rekening betalen.

Huisarts uitgezonderd
De regeling gaat overigens niet gelden voor de huisarts. De Christen Unie en SGP eisten dat je voor een bezoek aan de huisarts niet afhankelijk moet zijn van de contracten die jouw zorgverzekeraar gesloten heeft. Daarnaast wordt er door deze twee partijen ook gehamerd op vrije zorgkeuze bij behandelingen waarbij contact en begrip tussen patiënt en zorgverlener van belang is, zoals bij geestelijke gezondheidszorg.

Verdwijnt de restitutiepolis?
Ondanks de plannen zal de restitutiepolis niet snel verdwijnen. Diverse politici pleitten na het overleg voor keuzevrijheid. Maar hier hangt wel een prijskaartje aan. Wil jij een verzekeraar met volledige keuzevrijheid, dan moet die verzekeraar contracten met elke zorgverlener hebben. Dat pakt duur uit en resulteert in hogere kosten voor jou als verzekerde.

Totale zorgkosten sinds jaren 70 *

Bron: CBS / * de zorgkosten zijn weergegeven als percentage van de totale uitgaven aan producten en diensten in Nederland.

2. Langdurige zorg aangepakt 
De langdurige zorg voor ouderen en gehandicapten gaat op de schop. Één van de doelen is zorgbehoevenden langer thuis te laten wonen. Dit bespaart kosten voor een opname in een zorginstantie. Dit stuit op verzet van zowel patiëntenorganisaties als politieke partijen als het CDA en SP. Langer thuiswonen is mogelijk met goede thuiszorg. Ook dit is echter een branche die onder druk staat en waar de bezuinigingen zich opstapelen.

Gemeenten meer verantwoordelijkheid
In plaats van een meer centraal beleid, dienen gemeenten meer zorgtaken op zich te nemen. Zij krijgen, samen met verzekeraars, meer verantwoordelijkheid voor het verstrekken van zorg thuis en op een eventuele dagopvang.

2015 richtpunt nieuwe plannen
Het overhevelen van zorgtaken naar gemeenten en verzekeraars staat gepland voor januari 2015. Veel te vroeg vinden critici. Met name gemeenten zijn niet ingericht om zich op die manier met zorg bezig te houden. Ook is niet duidelijk hoe de gemeentes omgaan met het budget. Wat als de ene gemeente het budget anders wil besteden dan de andere? Dan hangt het van jouw gemeente af welke zorg je krijgt.

De overheid zet grof geschut in om de zorg te hervormen. De vraag is in hoeverre dit ten koste gaat van zowel de kwaliteit, beschikbaarheid als de keuzevrijheid binnen de zorg. Minister Schippers ziet weinig beren op de weg. Maar die bekijkt het vooral met haar bezuinigingspet op. Vooralsnog is het afwachten of de plannen daadwerkelijk doorgezet worden.