Minder pensioenen gekort
Lek nog niet boven

Het gaat beter met de pensioenfondsen in ons land. Wie het vanaf de andere kant bekijkt, zou ook kunnen stellen dat het 'minder slecht' gaat. De fondsen komen langzaam de klap van de crisis te boven. Toch voldoet een deel nog niet aan de eisen van toezichthouder De Nederlandsche Bank (DNB). Zit jij bij één van die 38 fondsen, reken dan op maatregelen die ongunstig voor je uitpakken. Fondsen die het beter doen, zijn ook nog voorzichtig. Hoe staan de zaken ervoor?
Al net na het uitbreken van de crisis, intussen ruim vijf jaar
gelegen, tikte DNB de fondsen op de vingers. Ze voldeden niet aan
de eis van de toezichthouder. Die bepaalt dat fondsen een
dekkingsgraad van minimaal 105 procent moeten hebben. Dit houdt in
dat een fonds voor iedere euro aan pensioenverplichtingen € 1,05 in
kas moet hebben. Met andere woorden, er moet een buffer van vijf
procent zijn om daarmee slechte tijden het hoofd te bieden.
Pensioenen verlagen
De fondsen kregen het niet voor elkaar om in de zogenoemde
herstelperiode te voldoen aan de eis. Als gevolg hiervan waren
rigoureuze maatregelen nodig. Bijvoorbeeld het korten op de
pensioenen, dat vorig jaar in totaal 60 fondsen hebben
gedaan. In de praktijk wil dit zeggen dat je als gepensioneerde
simpelweg minder pensioen ontvangt. Hiermee spaart het fonds geld
uit, wat de kas ingaat als reserve.
Voor 2014 verwacht DNB dat 38 pensioenfondsen een verlaging van de
pensioenen door moeten voeren. Hier worden circa 500.000
gepensioneerden de dupe van. Deze fondsen voldoen op dit moment dus
nog niet aan de vereiste dekkingsgraad van 105 procent.
Niet verlagen, maar ook niet verhogen
ABP, het grootste pensioenfonds van Nederland, geeft aan dat het
beter gaat. Het fonds hoeft dit jaar de pensioenen niet te
verlagen. Ook sommige maatregelen van vorig jaar worden ongedaan
gemaakt. Toch blijft voorzichtigheid troef. De pensioenen van het
ABP worden namelijk niet geïndexeerd. Hierdoor wordt het opgebouwde
pensioenvermogen niet gelijkgetrokken met de inflatie. Je gaat er
op die manier alsnog op achteruit. Over heel 2013 bedroeg de
inflatie bijvoorbeeld 2,5 procent. Terwijl je boodschappen en
andere aankopen dus 2,5 procent duurder worden, blijft je
pensioenuitkering op hetzelfde niveau.
Toezichthouder versus pensioenfonds
Net als het ABP proberen andere grote fondsen als PFZW-, PME- en
PMT het verlagen van pensioenen te voorkomen, of voeren zelfs een
minieme pensioenverhoging door. DNB voert echter de druk op. De
financiële positie van de fondsen is nog niet zo riant dat ze alle
maatregelen van tafel kunnen schuiven, zo is de mening van de
toezichthouder. Die is bang dat de fondsen te veel waarde hechten
aan een korte opleving en te weinig oog hebben voor herstel op
langere termijn. In dat laatste geval kan het probleem later weer
de kop opsteken, waar de huidige werkende generatie dan de dupe van
wordt.
Rente en aandelen
De pensioenfondsen zijn voor een groot deel afhankelijk van de
ontwikkeling van hun beleggingen, waaronder bijvoorbeeld de
aandelen die een fonds in bezit heeft. Daarnaast is het van belang
welke rente zij krijgen over het geld dat ze hebben uitgeleend. Zo
lenen de fondsen geld uit aan overheden en bedrijven. Als ze
hierover meer rente ontvangen, stijgen de inkomsten. Deze
rente-inkomsten zijn weer te gebruiken voor het uitkeren van
pensioenen.
Juist deze twee zaken waren het probleem tijdens de
crisis. De pensioenfondsen verloren veel geld op aandelen en ook de
inkomsten uit rente daalde. Alhoewel zeker qua rente te verwachten
valt dat deze op termijn stijgt, is het te vroeg om te stellen dat
het lek nu voorgoed boven is bij de pensioenfondsen. Als er bij
jouw pensioenfonds sprake is van een pensioenverlaging, krijg je
daar uiterlijk begin maart bericht van.