De economie van Europese landen groeide de afgelopen twee jaar niet. Voor 2014 gaat de Wereldbank uit van een bescheiden plus (1,1%), goed nieuws dus. De Verenigde Staten doet het beter, met een verwachte groei van 2,8%. Voor echte groeistuipen moeten we afreizen naar landen als Brazilië en China: de Chinese economie groeit dit jaar met 7,7%, zo voorspelt de Wereldbank. Hiermee is de bank zelfs wat pessimistischer dan bij de vorige inschatting.

Werkloosheid punt van zorg
De stijgende aandelenkoersen en het rotsvaste vertrouwen neemt niet weg dat er ook zorgen zijn. Zo is de werkloosheid in Europa nog steeds hoog. In Nederland heeft 6,9% van de beroepsbevolking geen baan. Voor Nederlandse begrippen is dat vrij veel, toch ligt het onder het Europees gemiddelde van 12%. Binnen Europa is vooral de jeugdwerkloosheid een probleem, in Spanje en Griekenland  zit meer dan de helft van de jongeren nog steeds werkloos thuis. Ook in Portugal en Italië heb je als jongere beperkte kans op de arbeidsmarkt. Dat geeft problemen, want werkloosheid kost geld in de vorm van een sociaal vangnet en er staan voor de overheid geen belastinginkomsten tegenover.

Rente gaat stijgen
Zowel overheden als bedrijven en consumenten gaan meer rente betalen bij het aangaan van een lening. Dat is een gevolg van een groeiende wereldeconomie. Het aantal leningen neemt toe, er is dus meer vraag naar geld. Het gevolg van deze toenemende vraag is dat geld duurder wordt, ofwel dat de rente stijgt. Nog een voorbode voor een stijgende rente zijn uitspraken van Amerikaanse en Europese Centrale bank. Deze overheidsorganisaties lenen geld uit aan banken, momenteel tegen een zeer lage rente. Het doel hiervan is de economie te stimuleren, omdat dit geld uiteindelijk via de bank weer terecht komt bij bedrijven en consumenten. Wanneer duidelijk wordt dat de economie wereldwijd deze stimulans niet meer nodig heeft, zullen de centrale banken hun hulp op een lager pitje zetten. En dat veroorzaakt weer een rentestijging.

Hogere rentes hoeven geen probleem te zijn. Toch is het vooral oppassen voor overheden die weinig geld achter de hand hebben. Iedere overheid heeft leningen nodig om het land te besturen en als deze leningen duurder worden, moeten daar wel voldoende inkomsten tegenover staan. De crisis in Europa heeft ons daar hardhandig op gewezen.

Massaal aan de aandelen?
Is het na de stijging van de aandelenkoersen te laat om alsnog te profiteren van het huidige optimisme? De verwachting voor de langere termijn blijft gunstig. Wat dat betreft reden genoeg om aandelen te kopen of in je bezit te houden. Wel is het zo dat beleggers reageren op de kansen in de toekomst. Het optimisme voor de komende tijd zit om die reden voor een groot deel al in de huidige waarde van aandelen verwerkt.

Wanneer dit optimisme terecht blijkt is er geen vuiltje aan de lucht en ligt een verdere stijging van de aandelenwaarde voor de hand. Anderzijds geldt dat je de huid niet moet verkopen voordat de beer geschoten is. Stel, er ontstaan nieuwe problemen bij overheden die ondanks de bezuinigingen toch hun overheidsbegroting niet op orde krijgen, dan ruilen beleggers het optimisme in een snel tempo weer in voor wantrouwen. Op dit moment is daar gelukkig geen sprake van.