ING is sinds vorig jaar al vrij om de hypotheektarieven vast te stellen. Bij ABN AMRO gelden de beperkingen nog tot april 2014. SNS bank klopte het meest recent aan voor overheidssteun. Deze bank lijkt nu de dans te ontspringen. De Europese Commissie is wat voorzichtiger geworden met het opleggen van strengere regels om te voorkomen dat de hypotheekmarkt nog verder op slot gaat.

Lagere hypotheekrente?
Schieten de hypotheekrentes omlaag nu de banken meer vrijheid krijgen? Die kans is gering. Ook zonder beperkingen staan de grote banken niet bekend om hun scherpe tarieven. Dit heeft deels te maken met hun grote bekendheid en betrouwbare uitstraling. Zo zijn bijvoorbeeld ING en ABN AMRO bekender dan Argenta en Conservatrix. Laatstgenoemden moeten meer moeite doen om klanten te trekken. Dit doen zij bijvoorbeeld met een lagere hypotheekrente.

Bovendien is ING al enige tijd vrij om zelf de rente te bepalen. Toch ben je daar nog steeds relatief duur uit. Een van de redenen: de grote banken worden op de huid gezeten door toezichthouders, die een nieuwe crisis willen voorkomen. Hierdoor zijn de aanbieders meer bezig met het op orde brengen van de eigen financiële huishouding dan met het stunten met hypotheektarieven. Ze zeggen daarnaast geen nee tegen een forse winstopslag.

Toch goed nieuws
Maakt het dan niets uit dat banken meer hun eigen gang kunnen gaan? Dat is ook weer te kort door de bocht. Zeker wanneer banken met tijdelijke acties hun marktaandeel willen vergroten, kan dit nog steeds voordeel voor jou als koper opleveren. Wanneer de crisis uit het systeem van de banken is, krijgen ze meer aandacht voor het uitbreiden van hun klantenkring. Ook houdt potentiële concurrentie de prijsvechters scherp. Want waarom zou je als prijsvechter je tarieven nóg verder aanscherpen, als je weet dat de grote aanbieders de tariefverlaging niet kúnnen volgen?

Waar blijven de buitenlanders?
Het kabinet worstelt met het op gang krijgen van de concurrentie op de hypotheekmarkt. Enerzijds worden de teugels voor banken strakker aangetrokken en anderzijds spoort de overheid ze aan vooral geld uit te lenen. Een wat ongelukkige combinatie. Voor de concurrentie zou het goed zijn wanneer de buitenlandse aanbieders weer actief worden in ons land. Deze aanbieders hebben tijdens de crisis hun koffers gepakt. Ook deze banken zijn voorzichtiger geworden en durven een terugkeer op dit moment nog niet aan.

Toezichthouders willen met extra regels voorkomen dat banken overheidssteun gebruiken om te concurreren met banken die het wél op eigen kracht redden. Dat is op zich een logisch uitgangspunt. Toch is de vraag of het achteraf gezien de juiste methode was. Want jij als koper wordt indirect de dupe van banken die hun rentes niet mógen verlagen. Kortom, een spagaat waarbij de balans niet zo snel gevonden is.