Specialist gaat het meest in de fout
Bewuste patiënt houdt vinger aan de pols
Nederlanders weten steeds beter wat zorg kost. Of eigenlijk moet je het andersom stellen: Nederlanders weten steeds beter wat zorg niét kost. Sinds het eigen risico tot substantiële hoogtes gestegen is, krijgen mensen meer dan ooit tevoren inzicht in de financiën achter hun ziekenhuisbezoek. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) kreeg daarom in 2013 uitzonderlijk veel meldingen binnen over veel te hoge kosten voor simpele behandelingen; een dubieus fenomeen dat upcoding genoemd wordt. De NZa gebruikt deze meldingen ook volgend jaar om te kijken welke zorginstellingen, behandelingen of beroepsgroepen volgend jaar extra gecontroleerd moeten worden.
In heel 2012 ontving de toezichthouder 1.058
meldingen van ontevreden patiënten. Dat aantal reacties werd in
2013 al in juni overtroffen. De teller stond na een half jaar op
1.177 meldingen, de meerderheid van deze meldingen gaat om kosten
die niet in verhouding staan tot de behandeling.
Op basis van waar in 2012 het meest over geklaagd werd, richtte de
NZa haar vizier in 2013 vooral op de absolute grootverdieners in de
zorg: de medisch specialisten. Uit de conclusie die de
toezichthouder trekt in haar rapportage, blijkt dat men in deze
beroepsgroep zelfs na waarschuwingen stoïcijns doorging met
foutieve declaraties: "Partijen zagen de ernst en de aard van de
signalen onvoldoende in, ondanks dat de NZa eind 2011 al een boete
had opgelegd aan een ziekenhuis voor dergelijke praktijken." Het
ziekenhuis waar de NZa over spreekt is de Winschotense vestiging
van de Ommelander Ziekenhuis Groep, waar korte bezoekjes van
patiënten gedeclareerd werden als hele ligdagen.
4 miljard onterecht ingediend
De NZa houdt niet alleen zelf de vinger aan de pols, maar
verplicht ook zorgverzekeraars om streng te letten op de
ziekenhuisrekeningen die ze binnen krijgen. Vorig jaar werd door
die alertheid voor 6 miljoen euro aan valse declaraties
onderschept. In andere gevallen bleek de behandeling wel te hebben
plaatsgevonden, maar was enkel de nota veel te hoog. Of dat
werkelijk fraude is, kun je niet met zekerheid zeggen, maar het
leverde wel een besparing op van 9,5 miljoen euro. Die 15,5 miljoen
euro klinkt misschien veel, maar het is waarschijnlijk slechts het
topje van de ijsberg. De Maastrichtse hoogleraar
Gezondheidseconomie Wim Groot schatte in mei dat er jaarlijks voor
ongeveer 4 miljard euro teveel wordt gedeclareerd in de zorg.
Als er werkelijk miljarden teveel gedeclareerd worden,
betekent dat in theorie een enorme besparing mogelijk is.
Omgerekend zo'n 300 euro per Nederlander. De oplettendheid die
volgde uit de verhoging van het eigen risico, zou zo gek genoeg
kunnen zorgen voor het herstel van het lagere eigen risico. Eind
dit jaar beoordeelt de NZa opnieuw de zorginstellingen die het in
2013 onderzocht, waarbij ze nu al aangeeft dat sancties zeker niet
uitgesloten zijn.
