Gewoontegetrouw lekt een groot deel van de miljoennota vroegtijdig uit, zo ook dit jaar. Het Centraal Planbureau (CPB), dat de politieke plannen doorrekent, voelde zich daarom genoodzaakt de doorberekeningen zondagavond al officieel te publiceren. Wegwijs rekende deze ramingen door naar jouw eigen portemonnee. De resultaten hiervan vindt je in de reportage Overzicht bezuinigingen: wat kost het jou? Deel 1 en Deel 2.

Voor jezelf zorgen
"Onze klassieke verzorgingsstaat verandert langzaam maar zeker in een participatiesamenleving. Van iedereen die dat kan, wordt gevraagd verantwoordelijkheid te nemen voor zijn of haar eigen leven en omgeving," sprak Koning Willem-Alexander in zijn troonrede eerder vandaag. En niet zonder reden, want de kosten van de verzorgingsstaat zijn simpelweg niet langer op te brengen. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) raamde die kosten in 2011 nog op 136 miljard euro. We hebben het dan over het totaal aan sociale bescherming, van bijstandsuitkering tot zorgtoeslag. Dat is omgerekend € 8.129 per Nederlander, of € 17.204 per werkende Nederlander.

Deze kosten zijn de afgelopen jaren explosief gestegen: een ruime verdubbeling sinds 1994, bijna twintig jaar geleden. Die rekening kan niet meer betaald worden, dus wordt er gekort. Wat dat precies voor gevolgen heeft, lees je terug in Overzicht bezuinigingen: Deel 1 en Deel 2. Een kleine greep uit de plannen: voor de hogere inkomens vervalt de heffingskorting, de kinderbijslag gaat omlaag en de fiscaal vriendelijke pensioenopbouw wordt beperkt. Zowel de hoge als de lage inkomens leveren in.

Geen schade economie
Belangrijk om te weten is dat de plannen uit de miljoenennota nog slechts plannen zijn: de Eerste Kamer moet nog akkoord geven. Dat zal niet zonder slag of stoot gebeuren. Los daarvan is het kabinet er redelijk goed in geslaagd om 6 miljard te bezuinigen, zonder de economie verdere schade toe te brengen. Door de oppositie én in de volksmond wordt nogal eens gesproken over 'kapotbezuinigen', maar hier is in de huidige plannen geen sprake van.

Lichte groei
Het CPB beraamt (met slag om de arm, dat dan weer wel) een groei van 0,50% voor 2014. Eerder werd gesproken over 0,75%. Er is dus wel degelijk sprake van minder groei, maar we hebben het in ieder geval niet over een krimp van de economie, zoals eerder verwacht werd. En op het moment is dat helaas al heel wat. Kijken we buiten onze grenzen, dan doet Nederland het ronduit matig. Qua welvaart zitten we op het niveau van 2007. Qua economische groei staan we op dit moment op plek 24 van 27 van alle Eurolanden. Alleen Cyprus, Slovenië en Italië doen het slechter.

Creatief schuiven met cijfers
Desalniettemin: een kleine groei in 2014. Hoe dit wordt bewerkstelligd? Door te schuiven met kortingen en inkomsten. Er wordt niet zo zeer bezuinigd, er worden veel kosten uitgesteld en inkomsten naar voren gehaald. Slim boekhouden dus. Dit alles zorgt er wél voor dat het begrotingstekort op 2,7% gezet wordt, nog iets onder de zo gevreesde grens van 3%. 6 Miljard aan bezuinigingen, netjes binnen de marge die Europa aanhoudt. Knap rekenwerk, maar op lange termijn geen structurele oplossing.

Koopkracht omlaag
"De eerlijke boodschap op deze Prinsjesdag is: er zijn geen snelle pijnloze oplossingen. We missen zes jaar groei. We zijn veel minder welvarend dan we jaren geleden dachten dat we nu zouden zijn," zo sprak minister Dijsselbloem eerder vandaag. De koopkracht gaat volgend jaar een kwart procent omlaag. Dat is de helft van eerdere speculaties: een meevaller. Maar nog geen reden om de vlag uit te hangen.

Gemiddeld valt het mee …
Die 0,25% lagere koopkracht is overigens alleen van toepassing op het 'gemiddelde Nederlandse huishouden'. Kijk je naar specifieke situaties, dan krijg je een heel ander plaatje. Ben je een alleenverdiener met kinderen en een modaal brutosalaris à € 33.500 per jaar? Dan houd je volgend jaar 1,5% minder over. Ook AOW'ers krijgen het te verduren. Zo heeft een pensioengerechtigd stel met meer dan € 10.000 aanvullend pensioen volgend jaar 1,75% minder te besteden.

Dit kabinet staat bekend als afwachtend. Waar kabinet Balkenende nog geld uit durfde te geven, weliswaar onder andere omstandigheden, wacht het Kabinet Rutte vooral af. Te lang, zo blijkt nu, en dat kost geld. Wijzigingen in de wetgeving zorgen voor onzekerheid en onduidelijkheid. Wegwijs biedt daarom ook de komende maanden inzicht in de specifieke maatregelen en laat zien waar je zélf weer wat financiële ruimte creeërt.

Meer lezen over wat de gepresenteerde bezuinigingen voor jouw portemonnee betekenen? Zie onze bezuinigingsspecial: Wat kost het jou? Deel 1 en Deel 2.