Hypotheek sluiten zonder advies? Examen doen!
Toets moet financieel leed voorkomen

Execution only, zo heet het met een moeilijk woord als je een hypotheek wilt afsluiten zonder financieel adviseur. Je leest op websites, overlegt met vrienden en familie en bekijkt enkele productbrochures. Op een zeker moment ga je ervan uit dat je kennis voor het sluiten van een hypotheek voldoende is. Maar zodra je de hypotheek wilt afsluiten, wordt er een vragenlijst voor je neus gelegd: "Of je examen wilt doen". Als je niet slaagt, dan gaat het hypotheekloket dicht en moet je je alsnog bij een adviseur te melden.
Exection only is te vergelijken met de motorhelm. Het is op dit
moment niet toegestaan om zelf de beslissing te maken om zonder
helm op een motor te gaan rijden. Mocht je onderuit gaan of door
een mede-weggebruiker geschept worden, dan is kan op hoofdletsel
ongekend groot. De overheid wil jou als consument daartegen
beschermen.
Wat de helm is voor letsel, is het examen voor financiële schade.
De consument moet tegen zichzelf beschermd worden, zo oordeelt de
overheid.
Variabele versus vaste rente?
De toezichthouder op de financiële markten (AFM) heeft zelf een financiële kennistest ontwikkeld. Bij de eerste
vraag is het al twijfelen. Drie rentes worden genoemd: 2,9%, 4,7%
en 5,2%. De vraag is bij welke rente de kortste rentevaste periode
hoort. Het antwoord: 2,9%. Meestal klopt dit inderdaad. Maar niet
altijd. Er zijn momenten geweest in de geschiedenis waarbij de
variabele rente hoger was dan de vaste rente. De relevantie van de
vraag is discutabel.
Wat moet je aflossen?
Dan de toets bij de ABN AMRO. Daar wordt een vraag
gesteld over het gedeelte van de hypotheek dat je maximaal
aflossingsvrij mag lenen. Het antwoord: maximaal 50%. Maar wat ABN
in dit antwoord buiten beschouwing laat, is dat je je hypotheek
volledig moet aflossen om voor hypotheekrenteaftrek in aanmerking
te komen. Je mag dus inderdaad minder aflossen maar dit levert je
hogere netto lasten op. Niet echt een goede tip dus als je de
consument zelfstandig zijn beslissing wilt laten maken.
Opvallend is ook dat je in de toest bij ABN, waarbij tussentijds
de antwoorden al worden gegeven, meermaals wordt aangespoord advies
aan een hypotheekadviseur te vragen. Aan een advies mét adviseur
verdient ABN AMRO twee keer zoveel dan aan een slechts een
bemiddeling. Dit roept vragen op over de objectiviteit van de
test.
Op dit moment onderzoeken verschillende financiële
partijen of zij één algemeen toepasbare toets kunnen ontwikkelen
die toetst of de consument zijn eigen hypotheekbeslissingen kan en
mag maken. Deze toets wordt dan centraal opgeslagen. Deze toets is
er echter nog niet en ook is het nu nog onbekend of er kosten in
rekening worden gebracht voor deze toets. Op dit moment is het dus
maar hopen dat de toetsen zo eerlijk mogelijk zijn. Het
alternatief? Toch maar wel een adviseur inschakelen.