Allereerst, hoe zit het met de vergoeding op dit moment? Wanneer je in het buitenland op vakantie gaat - het maakt niet uit waar - dan worden je kosten voor ziekenhuisbezoek (veelal spoedeisende hulp) gewoon vergoed. Voor niet-spoedeisende specialistische hulp, waarvan je de behandeling dus ook terug in Nederland kunt laten plaatsvinden, heb je eerst toestemming nodig van je zorgverzekeraar.

Nu maximaal 100% Nederlands tarief
De meeste zorgverzekeraars beperken de hoogte van de vergoeding voor zorg in het buitenland tot maximaal 100% van het Nederlands tarief. Maar bijvoorbeeld in de Verenigde Staten lopen medische kosten al snel op tot hoge bedragen. Ook in Deense en Zwitserse ziekenhuizen kan een behandeling duurder uitvallen dan in Nederland.

Om de eventuele extra kosten in het buitenland (meer dan die 100% dus) op te vangen, kun je je aanvullend verzekeren. Dit regel je via een aanvullende dekking op je zorgverzekering of de uitbreiding 'medische kosten 'op je doorlopende reisverzekering.

Verzekeraar plukt de vruchten
In de nieuwe situatie is er voordeel voor de overheid, maar zeker ook voor de zorgverzekeraars. De 2,7 miljoen vakanties van Nederlanders buiten Europa (bron: Bureau voor Toerisme) duren gemiddeld ongeveer 13 dagen (bron: CBS), ofwel een totaal van 35.100.000 dagen (2,9 miljoen maanden).

Elke maand maken 158.000 mensen gebruik van de spoedeisende hulp (bron: ministerie van VWS). Omgerekend is dat een maandelijkse kans van 1 op 100 dat je bij de Eerste Hulp terechtkomt. Een bezoek aan de eerste hulp kost gemiddeld €  850 per persoon. Wie even doorrekent ontdekt dan dat het niet-vergoeden van spoedeisende hulp buiten Europa, voor verzekeraars in € 24,6 miljoen minder uitkeringen resulteert.

Het zou eerlijk zijn als je als vakantievierder voor de periode van je vakantie de verzekering stop kan zetten, zeker wanneer het om langere reizen gaat. Maar daar lijkt de maatregel niet op uit te draaien. "Er zijn meer dekkingen waarvoor je wel betaalt en waarvan je geen gebruik maakt", zegt een woordvoerder van het ministerie. 

Zelf duurder uit
De voordelen in de premie van de basiszorgverzekering zijn marginaal. Omgekeerd wordt de aanvullende verzekering duurder. Verzekeraars zullen ervoor kiezen om deze buiten-Europadekking daarin op te nemen. 

Er zijn geen specifieke cijfers van het type reiziger dat buiten Europa op vakantie gaat. Maar vakanties naar verre bestemmingen zijn veelal niet goedkoop. Aannemelijk is dan ook dat deze reizen eerder gemaakt worden door mensen met een hoger inkomen. Wat dat betreft is het opmerkelijk dat de VVD-minister voor de tweede maal een voorstel presenteert dat direct de hogere inkomens treft. Het eerdere zorginitiatief dat te maken had met die hogere inkomens - de inkomensafhankelijke zorgpremie - sneuvelde binnen een maand, met excuses van de minister-president.