Dijsselbloem kiest een vreemd moment om te roepen dat de mate van hypotheekverstrekking wel wat omlaag kan. Veel mensen zijn onzeker over de woningmarkt. Een verder beperkende maatregel voor de koper, neemt deze onzekerheid zeker niet weg. Zo'n stok achter de deur maakt hooguit dat kopers, zover ze van de bank een lening kunnen krijgen, eerder de knoop doorhakken om nog te profiteren van de mogelijkheden van dit moment.

Al naar 100% in 2018
Wie nu een woning wil kopen, kan maximaal 105% van de woningwaarde lenen. Ofwel: koop je een appartement van € 150.000, dan leent de bank je maximaal € 157.500. Die vijf procent extra heb je nodig voor kosten koper en overdrachtsbelasting. In 2018 kun je maximaal 100% van de woningwaarde lenen, ofwel: € 150.000. Je moet dan € 7.500 zelf inleggen, bijvoorbeeld via spaargeld. En nu stelt Dijsselbloem dus voor om kopers ná 2018 maximaal 80% van de waarde van woning te laten lenen.

Flink sparen als je wilt kopen
Stel: we zijn op het moment ná 2018 aangekomen, wanneer je nog maar maximaal 80% van je woningwaarde mag lenen. Toch wil je zo snel mogelijk na je afstuderen een woning kopen, samen met je partner. Wat moet je dan per maand opzij zetten als je een appartement van € 150.000 wilt kopen? We rekenen met een gemiddelde spaarrente van 2,5%.

Ná 2018 een appartement van € 150.000 kopen
5 jaar sparen voor de eigen inleg:              € 587 per maand apart zetten
7 jaar sparen voor de eigen inleg:              € 409 per maand  apart zetten
10 jaar sparen voor de eigen inleg:            € 275 per maand  apart zetten

Direct na je afstuderen een huisje kopen, is iets dat in de toekomst moeilijk zal gaan. Tenzij je ouders hebt die je de eigen bijdrage kunnen lenen of schenken, natuurlijk. In dat geval kun je uiteraard sneller een koopwoning bemachtigen.

Waarom mogen zo weinig lenen?
In het buitenland, Duitsland bijvoorbeeld, geldt al langer dat je als starter een flink bedrag zelf mee moet brengen als je een woning wilt kopen. De gedachte hierachter is dat als je je woning uiteindelijk met verlies moet verkopen, je geen restschuld overhoudt. Een nieuwe woning kopen kan in dat geval overigens nog steeds niet. Immers, het door jezelf gespaarde bedrag is verdwenen. Huren is dan het alternatief.

Meer concurrentie, lagere hypotheekrente
Als kopers minder lenen bij de bank, wordt het risico voor de bank kleiner en zal deze sneller een lening verschaffen. De verwachting van minister Dijsselbloem is dat hierdoor méér internationale banken bereid zijn om Nederlandse woningkopers te voorzien van een hypotheek. Dat zorgt voor meer concurrentie en daardoor daalt de hypotheekrente.

Eerder kwam de Duitse hypotheek groot in het nieuws. Met zo'n Duitse hypotheekvorm konden mensen in aanmerking komen voor een hele lage rente. Later bleek dat deze rente maar voor weinig mensen was weggelegd, met name doordat flink wat eigen geld moest worden ingebracht. Om concurrentie aan te wakkeren, lijkt de maatregel van Dijsselbloem daarom een stap in de goede richting. Wat de maatregel op korte termijn voor gevolgen heeft voor het aantal kopers en verkopers, zal moeten blijken. Wellicht is het voor de huidige tienergeneratie aan te raden alvast wat spaargeld opzij te zetten.