De aandelenbeurs (AEX) stond eind mei op het hoogste punt van het jaar. In nog geen maand tijd werden Nederlandse aandelen meer dan 10 procent minder waard en zijn we terug bij af. Sterker nog, de aandelenkoersen daalden tot onder het lage niveau van begin 2013.  

Beleggers overdrijven
De schrikreactie van beleggers is wat overdreven. Dat de Amerikaanse overheid een stapje terug doet met het stimuleren van de economie was te verwachten.  Op dit moment is de steun nog volop aan de gang en kunnen banken vele miljarden lenen, waarover ze nagenoeg geen rente betalen. Deze steunmaatregelen worden later dit jaar langzaam afgebouwd. Beleggers zijn bang dat zowel bedrijven als particulieren hier last van krijgen. Zij krijgen minder te besteden en de economie gaat er niet op vooruit.  

Niet belangrijk voor jou?
Het is verleidelijk om onderuit te leunen en nieuws uit Amerika te negeren. Als je zelf geen aandelen hebt, heeft het voor jou toch geen gevolgen? Dat is helaas iets te kort door de bocht. Bijvoorbeeld pensioenfondsen steken jouw pensioeninleg voor een deel in aandelen. Dalen de koersen, dan levert jouw pensioeninleg mogelijk niets op. Wanneer je de sombere melding ontvangt dat er gekort moet worden op je pensioen, komt dit dus onder andere door de lagere aandelenkoersen.

Stijgende rente, goed voor pensioen maar niet voor hypotheek
De ontwikkelingen op financiële markten hebben nog meer gevolgen, voor zowel de pensioenen als de spaarrente en hypotheken. Wanneer toezichthouders als de Amerikaanse Centrale Bank minder geld beschikbaar stellen aan banken, wordt het aangaan van een lening duurder. Met andere woorden, de rente stijgt. Dit is al te zien aan de rente die overheden betalen wanneer ze lenen. Zo betaalt de Nederlandse staat voor een lening met een looptijd van tien jaar ruim twee procent rente. Begin dit jaar was dit nipt meer dan 1,5 procent.

De stijgende rente is goed nieuws voor spaarders, die op termijn kunnen profiteren van hogere renteniveaus. Ook voor pensioenfondsen is het positief, zij ontvangen meer inkomsten over het geld dat ze in beheer hebben. Dit maakt een eventueel verlies op aandelenbeleggingen weer deels goed.  Minder positief is dit voor de hypotheekrente: die zal stijgen, waardoor ook de maandlasten hoger worden.

Juist positief?
De uitspraken van de FED komen hard aan bij beleggers. Dit terwijl de actie van de toezichthouder  ook als positief uitgelegd kan worden. Blijkbaar gelooft de FED er namelijk in dat de door de crisis geplaagde economie weer op eigen kracht kan groeien zonder noodsteun van de overheid. Of die overtuiging klopt, zien we pas later dit jaar.

Op korte termijn is het vooral de stijgende rente die zorgen baart. Veel landen hebben zich al dik in de schulden gestoken en geven jaarlijks veel meer uit dan er binnenkomt. Dit probleem wordt alleen maar groter wanneer de overheden over het geleende geld een hogere rente moeten betalen. De begrotingstekorten lopen dan verder op en het effect van bezuinigingen wordt teniet gedaan. Ook onze eigen overheid krijgt hiermee te maken. Laten we hopen dat het bij de zes miljard aan extra bezuinigingen blijft.