De Europese Unie eist van de lidstaten, waaronder Nederland, dat het tekort van Nederlandse overheid 3% of minder bedraagt. Kortom, Nederland mag maximaal 3% meer uitgeven dan binnenkrijgen. Het land dat vroeger (voor de eurocrisis) suggereerde de norm te laten varen, kreeg een boze voorzitter van de EU op zijn dak. Als het ene land zich er niet aan houdt, is dat immers ook voor anderen een vrijbrief tot rebellie.

Meer lucht in Europa
Nu de economie in heel Europa maar moeizaam aantrekt, is er meer ruimte voor het overschrijden van de norm. Europa vind het wel prima als er even wat meer geleend wordt door landen, als de landen daarmee wat geld in de eigen economie kunnen stoppen. Begrotingscommissaris Olli Rehn  stelde zich namens de De Europese Commissie eerder dit jaar al soepeler op. De Commissie vindt de manier waarop Nederland nu aan het bezuinigen is, goed. De kans op een boete bij het overschrijden van de norm is dan ook klein. Ook het Internationaal Monetair Fonds (IMF) , een toezichthouden, niet vanuit Europa maar één die wereldwijd toezicht houdt, zei ook al dat we flexibel om moeten gaan met de 3%-begrotingsnorm.

Spierballentaal
Nederland staat bekend als financieel betrouwbaar,  juist omdat de overheid goed let op de uitgaven. Maar soms willen we iets teveel het beste jongetje van de klas zijn. Als de Europese Commissie zelf meer ruimte geeft en instanties als het IMF juist zeggen dat te veel bezuinigen ook niet goed is, lijkt het tijd om daar naar te luisteren. Dat Dijsselbloem het overschrijden van de norm geen optie vindt, is dan ook vooral spierballentaal. Maar Dijsselbloem heeft een dubbelfunctie: hij is zowel minister in Nederland als commissaris in Europa.

Groei komt van ver
Hoe gaat Amerika om met ongeveer hetzelfde probleem? Ook de Amerikaanse overheid bezuinigt fors. Toch heeft de crisis minder vat op de economie daar. Dit komt onder andere door de activiteiten van de centrale bank van Amerika (FED). Deze toezichthouders leent maandelijks maar liefst 85 miljard dollar aan banken tegen een lage rente.  De banken lenen het vervolgens weer uit aan bedrijven en consumenten, die met hun bestedingen zorgen voor economische groei. Ter vergelijk, volgens de meest recente schatting van het IMF groeit de Amerikaanse economie dit jaar 1,9 procent. Meer geld lenen, kan dus werken. Wel is het een rigoureuze oplossing. De economische groei wordt in stand gehouden doordat de centrale bank geld in de economie steekt. Het is de vraag of het ook goed blijft gaan wanneer deze geldstroom stopt. Iets dat op termijn onvermijdelijk is.

Rutte heeft gelijk,  positivisme is een goede remedie tegen economische malaise. Als consumenten krijgen we dan ook de aansporing geld gewoon te laten rollen. Maar dit advies kunnen we met dezelfde vaart richting de premier kaatsen. De overheid bezuinigt, wij houden daar minder geld aan over maar krijgen nu van de bezuinigende overheid het advies om ons mindere geld massaal uit te geven? Een kromme redenatie. De politiek zal ongetwijfeld vast blijven houden aan de drie procent. Te verwachten valt dat de praktijksituatie de politici inhaalt en deze norm niet te halen valt.