De wondere wereld van medische rekeningen
Wat als het ziekenhuis te veel in rekening brengt?

De zorg in Nederland is goed. En daar maken we graag gebruik van, als we het nodig hebben. Logisch. Dat betekent wel dat onze zorgkosten de afgelopen jaren flink gestegen zijn. En die stijgende lijn is er nog lang niet uit. Uit onderzoek van het Centraal Plan Bureau (CPB) blijkt dat we in 2040 bijna 31% van ons nationaal inkomen aan zorg zullen besteden. Dit jaar is dat nog 'slechts' 13%, tegenover een schamele 9% in 2000. Is er iets dat we daar zelf aan kunnen doen?
De alsmaar stijgende zorgkosten hebben relatief weinig te maken
met onze gezondheid of de oplopende levensverwachting. Wat zijn dan
wel de boosdoeners? Met name de vooruitgang van de medische
technologie. We kunnen steeds méér en dus willen we ook meer.
Vergeleken met vroeger stellen we hogere eisen aan de kwaliteit van
zorg, we worden steeds mondiger en durven bovendien te vragen om
specifieke behandelingen.
Wat kost dat dan?
Je weet dat je jaarlijks ruim € 1.200 (en vaak meer) betaalt aan
zorgpremie. Je weet ook dat je daarnaast sommige behandelingen
(deels) zelf moet betalen, of in ieder geval vanuit het eigen
risico. Het merendeel wordt opgevangen door je zorgverzekeraar.
Maar hoeveel je verzekeraar dan precies voor je betaalt, of aan
wie, dat is voor veel mensen niet duidelijk. De rekening wordt
immers vaak rechtstreeks doorgestuurd van behandelaar naar
verzekeraar. En krijg je de rekening wél onder ogen, dan word je
van al die codes nauwelijks wijzer.
Hoe zit dat met die codes?
De overheid heeft in 2005 besloten dat per zorgvraag ('pijn op de
borst' of 'gebroken arm') vastgelegd moet worden welke onderzoeken
en behandelingen daarvoor nodig zijn. Daar is ook een standaard
prijskaartje opgeplakt, een label met zogenaamde DBC-codes. Deze
codes zie je terug op de rekening. Dat is handig, want zo ligt
precies vast wat een ziekenhuis doet en wat dat kost. Goed voor het
inzicht in de kosten en goed voor de concurrentie.
Maar die DBC-codes zijn ook lastig, want iedere patiënt is toch
net iets anders. De codes zijn gebaseerd op gemiddelden, ofwel: wat
is er meestal nodig voor een patiënt die behandeld moet
worden voor nierstenen? Op de rekening zul je daarom soms
behandelingen of onderzoeken terugvinden die bij jou niet van
toepassing zijn, of er mist juist wat op de factuur. Hoewel
verwarrend, is dat niet incorrect. Bij een zorgvraag, in dit geval
nierstenen, hoort nu eenmaal een vaste prijs. Óók als je een extra
consult van de specialist nodig had of juist een onderzoek kon
overslaan.
Gaat dat nooit mis?
Staan er rare codes op je factuur, dan is dat geen reden voor
paniek. Maar het is wél de moeite waard om even na te kijken hoe
het zit. Een mooi voorbeeld hiervan is de 'oorsmeergate', waar een
ziekenhuis in Terneuzen begin dit jaar wat al te enthousiast
factureerde. Voor een simpele procedure, namelijk het verwijderen
van oorsmeer uit de gehoorgang, werd € 1.066,73 in rekening
gebracht. Een behoorlijk bedrag, voor een behandeling van enkele
minuten.
De rekening ging rechtstreeks naar de verzekeraar, dus de
'patient' had hier niets mee van doen. Maar toen de zorgverzekeraar
vervolgens meldde dat het volledige eigen risico hiermee plotsklaps
gebruikt was, besloot deze patiënt de rekening op te vragen en uit
te zoeken wat de gebruikte codes eigenlijk inhouden. Het ziekenhuis
bleek gefactureerd te hebben voor 'een microscopisch oortoilet' en
'het verwijderen van poliepen'. De zorgverzekeraar kon niet weten
dat er helemaal geen sprake was van de bijbehorende klachten en
heeft de factuur zonder vragen betaald. Pas na een klacht van de
patiënt zelf werd de factuur gewisseld voor eentje van € 110, iets
meer dan tien procent van het origineel. Inclusief 'oprechte
excuses' van het ziekenhuis, dat dan weer wel.
Hoe weet ik dan of mijn rekening klopt?
De enige optie: vraag de rekeningen op en controleer ze goed. De
nationaal gebruikte codes kun je terugvinden op de website van de
Nederlandse Zorgautoriteit (Nza), toezichthouder op dit gebied.
Vermoed je dat je factuur niet in orde is, trek dan aan de bel bij
je verzekeraar. Met het oog op kostenbesparing zullen ze hier graag
naar kijken. Mocht de factuur inderdaad niet in orde zijn, dan kun
je dit
melden bij de NZa.
Het is een merkwaardige situatie. De partij die de
rekening betaalt, de verzekeraar, weet niet precies of het
gefactureerde bedrag daadwerkelijk aansluit bij de verleende zorg.
Jijzelf, de patiënt, hebt geen idee welke kosten in rekening
gebracht zijn. Als je het eigen risisco buiten beschouwing laat,
maakt dat bovendien ook niet zo uit, want de verzekeraar betaalt
tóch wel. Hier ligt een mooie uitdaging voor de NZa, dat reeds
aangegeven heeft gesprekken te gaan voeren met verzekeraars en
brancheorganisaties in de zorg.