Restitutiepolis zorgverzekering ten einde?
Goedkoper, maar afhankelijkheid groeit

Achmea en het Slotervaartziekenhuis zijn niet on speaking terms. Er moeten contracten getekend worden, maar het Amsterdamse ziekenhuis acht de voorwaarden onacceptabel. Mensen met een naturapolis bij een van de Achmea-verzekeraars, lopen daardoor het risico een flink deel van de ziekenhuisrekening zelf op te moeten hoesten. Houders van restitutiepolissen kunnen zonder zorgen in het Slotervaart terecht, zij zijn onafhankelijk van contracten. Maar als het aan het kabinet ligt komt daar snel een einde aan. Restitutiepolissen zijn niet langer gewenst.
Allereerst, hoe zit dat met die verschillende
polissen? Dat merk je bijvoorbeeld wanneer je naar de
fysiotherapeut moet. Heb je een naturapolis, dan kun je het best
een afspraak maken bij een behandelaar die een overeenkomst heeft
met je zorgverzekeraar. Je behandeling wordt dan volledig vergoed
en rechtstreeks door de verzekeraar betaald. Ga je liever naar een
fysiotherapeut waar de zorgverzekeraar geen afspraken mee heeft
gemaakt (niet-gecontracteerd), dan kunnen andere voorwaarden gelden
en worden de kosten bijvoorbeeld slechts gedeeltelijk
vergoed.
Heb je een restitutiepolis, dan ben je helemaal vrij in je keuze
voor een behandelaar. Je krijgt dan een vaste vergoeding per
behandeling en je mag zelf weten bij welke fysiotherapeut of andere
zorgverlener je dat bedrag besteedt. Je hebt dus meer
keuzevrijheid. Je moet de behandeling wel zelf even voorschieten,
waarna je de rekening bij je verzekeraar kan declareren.
Beperkingen van de naturapolis
Heb je een naturapolis en kies je voor een niet-gecontracteerde
zorginstelling, dan hangt het van de verzekeraar af of de
zorgkosten ook volledig gedekt zijn. De verzekeraar mag namelijk
zelf bepalen hoeveel er vergoed wordt, mits de eigen bijdrage geen
extreme belemmering vormt om toch zorg af te nemen bij een
niet-gecontracteerde zorgverlener. Dat heet het
hinderpaalcriterium. Hoe hoog een eigen bijdrage mag zijn voor het
een onoverkomelijke hinderpaal wordt, is arbitrair. Op een rekening
van € 50.000,- is 20 procent eigen bijdrage een hinderpaal. Maar op
een rekening van € 500 is 20 procent goed te rechtvaardigen.
Als zorg acuut nodig was, de zorgverzekeraar te weinig
zorgaanbieders contracteerde of de behandeling al gaande was toen
het contract afliep, geldt het hinderpaalcriterium niet en zal de
zorgverzekeraar de volledige rekening vergoeden.
Weg hinderpaal en weg restitutiepolis
Minister van Volksgezondheid Edith Schippers wil graag af van het
hinderpaalcriterium. Zorgverzekeraars moeten volgens haar in staat
zijn om de hele vergoeding af te wijzen als zorg is verleend
door een niet-gecontracteerde aanbieder. Als dat wetsvoorstel
werkelijkheid wordt, dan neemt het belang van contracten flink toe
en kan er door de zorgverzekeraars scherper onderhandeld worden. In
het verlengde daarvan wil de regering de restitutiepolis het liefst
helemaal afschaffen. De keuzevrijheid van de restitutiepolis
ondermijnt namelijk de gedachte achter het systeem van
gecontracteerde zorg.
Uitgebreide macht
Als de contractsonderhandelingen tussen zorgaanbieders en
verzekeraars op redelijke gronden gevoerd worden (bij het
welles-nietes tussen Achmea en het Slotervaartziekenhuis is dat de
vraag), dan zal de afschaffing van de restitutiepolis en het
hinderpaalcriterium ongetwijfeld kostenbesparend werken. Een klant
krijgt ook meer te kiezen als er meer verschil komt tussen
verzekeraars en hun gecontracteerde partijen. Voordelig en weinig
keuze, of duurder maar meer aanbieders? Anderzijds brengt dit
voorstel ook een groot risico met zich mee. Als een ziekenhuis geen
contracten sluit, heeft het ook geen inkomsten meer. Een nieuw
zorginitiatief dat geen steun krijgt van de zorgverzekeraars, heeft
bij voorbaat geen kans van slagen. De machtspositie van de
verzekeraars wordt dus enorm uitgebreid.
Een klant krijgt meer te kiezen als er meer verschil komt
tussen verzekeraars en hun gecontracteerde partijen. Zover is het
echter nog niet. Beide varianten bestaan nog steeds en houders van
een naturapolis kunnen nog in zo goed als elk ziekenhuis terecht.
Het is echter wel duidelijk dat inmiddels zeven jaar na de
invoering van het nieuwe zorgstelsel de definitieve variant nog
steeds niet bereikt is.