Eerst de oorzaak van het probleem in vogelvlucht. Met SNS bank zelf is weinig mis en ook ASN draait prima. Het grote probleem is de vastgoedtak. SNS heeft wereldwijd voor circa 8,3 miljard euro geïnvesteerd in vastgoed: woningen, winkelcentra, hotels en dergelijke. De waarde van dit vastgoed daalde door de crisis snel en het huidige verlies hierop bedraagt naar schatting 2,8 miljard euro. Een verlies dat de SNS bank en ook moedermaatschappij SNS Reaal niet meer kunnen betalen.  Het failliet laten gaan van de bank was geen optie en dus lijft de staat de bank in.

1. Kost ons de maatregel van de overheid ons belastinggeld?
Hier kunnen we kort over zijn: ja. De overheid legt 3,7 miljard op tafel voor het redden van de bank. Een deel bestaat uit een directe investering in de bank en een ander deel gaat naar de noodlijdende vastgoedtak. Los van deze 3,7 miljard verschaft de overheid voor 1,1 miljard aan leningen aan de bank én geldt er ook nog een bedrag van 5 miljard aan garanties wanneer de problemen nog groter worden in de toekomst.

Niet al die miljarden zijn direct weggegooid geld. Wanneer de economie verder aantrekt, stijgt de kans dat het vastgoed meer waard wordt en de winst van SNS stijgt. Toch wordt het een behoorlijke uitdaging voor de overheid. Niet voor niets wilde geen enkel ander bedrijf geld steken in SNS. Het risico is groot. Daarnaast verstrekte de overheid al eens eerder een noodlening aan de bank. Deze is nog niet terugbetaald.  

2. Kon het echt niet anders?
Een veelgehoord protest is dat de 'gewone Nederlander' ook nu de dupe is. Weer draait de belastingbetaler op voor het falen van bankbestuurders! Toch had de overheid in dit geval weinig andere opties. Een van de alternatieven was het verkopen van SNS aan een ander bedrijf. Dit bleek niet mogelijk te zijn zonder dat de staat alsnog een aanzienlijk risico liep. Bij niet ingrijpen is bijna zeker dat de bank failliet zou gaan; al helemaal geen acceptabele optie.

De SNS bank beheert ruim 1 miljoen betaalrekeningen en 1,6 miljoen spaarrekeningen. Bij een faillissement bestond het gevaar dat De Nederlandsche Bank (DNB) tot wel 35 miljard euro moest uitkeren aan rekeninghouders in het kader van het depositogarantiestelsel, dat zorgt dat spaarders hun geldt terugkrijgen. Dit uitkeren duurt echter weken. Te lang volgens DNB, die stelt dat het grote maatschappelijke onrust tot gevolg heeft wanneer mensen niet bij hun geld kunnen en mogelijk huur, hypotheek of boodschappen niet kunnen betalen.

3. Zit je als spaarder of belegger nu veilig?
Vooraf was al duidelijk dat klanten zelf weinig te duchten hadden. Nu is dit bevestigd: De overheid staat garant voor de bank en ook voor eventuele verliezen die bank in de toekomst voor de kiezen krijgt. Het spaargeld blijft door het depositogarantiestelsel sowieso gegarandeerd tot een spaarsaldo van € 100.000 per spaarder. Ook klanten die via de SNS beleggen, lopen geen enkel risico. Voor beleggers die aandelen van SNS zelf in bezit hebben, is de boodschap minder plezierig. Normaal gesproken is het bezit van een aandeel ook het bewijs dat je voor een klein stukje eigenaar van de onderneming bent. De overheid heeft daar nu een eind aan gemaakt en gebruikt het geld van aandeelhouders om de kas van de bank zelf te spekken.

4. Heeft de nationalisering gevolgen voor andere banken?
De gevolgen van een faillissement van SNS zouden ook voor andere banken groot zijn geweest. De banken leveren in het kader van het depositogarantiestelsel een bijdrage wanneer een bank failliet gaat. In de huidige situatie zijn de gevolgen beperkt. Wel hebben investeringen in SNS hun waarde verloren met de nationalisatie. Banken maar ook pensioenfondsen die hebben geïnvesteerd in SNS, kunnen op zijn Hollands gezegd fluiten naar hun geld.

5. Weer een bank in overheidshanden, is dit nadelig voor jou?
ABN Amro is eveneens in het bezit van de overheid. ING niet ,maar heeft eerder wel leningen van de overheid ontvangen. De Rabobank is eigenlijk de enige grote bank die de overheid niet direct nodig heeft gehad om overeind te blijven. Een slechte ontwikkeling. Wanneer een bank staatssteun heeft gehad, letten toezichthouders scherp op of daar geen misbruik van wordt gemaakt. Teveel stunten met spaarrentes of hypotheekrentes leidt dan tot vragen. Bovendien is de overheid er meer bij gebaat om de verliezen te beperken of zelfs om te buigen in winst.

Geen gezonde markt dus waarin banken elkaar scherp beconcurreren met  voor de klant interessante tarieven bij sparen en hypotheken. De overheidsbanken mógen niet concurreren en de twee overgebleven banken zùllen niet concurreren. Dat betekent: minder écht hoge spaarrentes en minder écht lage hypotheekrentes. Zowel direct als de indirect kost het de Nederlander dus geld. Het is daarmee voor de Nederlander nog harder wachten op concurrentie uit het buitenland.