Amerikanen zijn kampioen in geld uitgeven dat ze eigenlijk niet hebben. Het bezit van een creditcard is bijna een eerste levensbehoefte voor de gemiddelde Amerikaan. Ook de overheid van Obama is bepaalt niet zuinig. Recent stond de teller van het Amerikaanse overheidstekort op het astronomische bedrag van 16,4 biljoen dollar. Omgerekend komt dat neer op ongeveer € 40.000 per Amerikaan, of € 70.000 per werkende inwoner (in Nederland respectievelijk € 25.000 per Nederlander of € 50.000 per werkende inwoner).

Ook van belang voor Nederland
Al maanden discussiëren de republikeinen en democraten over de beste manier waarop het alsmaar groeiende overheidstekort in te tomen valt. Om te voorkomen dat er door al het getouwtrek helemaal niets gebeurt, werd voor 2013 een reeks aan bezuinigingen afgesproken. Deze zouden automatisch in werking treden wanneer de politiek de handen niet op elkaar kreeg, de zogenaamde fiscal cliff. Onder andere naar het leger zou minder geld gaan, maar ook voor bedrijven hadden de plannen grote gevolgen. In totaal ging het om maar liefst 600 miljard dollar aan bezuinigingen.

Wanneer de overheid van de VS minder uitgeeft, merken we dat in Nederland vrijwel meteen. Amerikaanse consumenten die niet weten of ze hun baan behouden, worden voorzichtiger en geven minder uit. Een concreet voorbeeld van bedrijven die dit merken is bijvoorbeeld Ahold, dat in Amerika veel supermarkten bezit. Ook een bedrijf als Ten Cate is afhankelijk van de uitgaven van het Amerikaanse leger, waar het speciale kleding voor produceert. Zo zijn tal van Nederlandse bedrijven te noemen die hun winst zien afnemen wanneer de overheid van Obama maatregelen treft en de Amerikaanse bevolking de hand op de knip houdt. Deze bedrijven maken dan minder winst en investeren minder in personeel en vernieuwingen. Met andere woorden, economische groei staat op de tocht.

Acute bezuinigingen van de baan
De acute bezuinigingsmaatregelen in de Verenigde Staten zijn voorlopig echter van de baan. De politiek heeft voor de korte termijn afspraken gemaakt over bezuinigingen, waardoor het noodplan niet in werking treedt. Zo wordt de belasting voor gezinnen met een hoog inkomen verhoogd. Amerikanen met een gezinsinkomen vanaf $ 450.000 betalen voortaan 20 procent belasting in plaats van 15 procent. De overeengekomen bezuinigingen leveren echter niet voldoende op om het tij te keren en de gewenste bezuinigingen te halen.

Voorlopig uit de brand
Ondanks het akkoord is het eind van de discussie over de begroting dus nog niet in zicht. De republikeinen zijn voor straffe bezuinigingen en verwijten Obama dat hij te terughoudend is. Ook vinden zij dat vermogende Amerikanen te veel de dupe worden van de bezuinigingen. En het voorlopige akkoord is geen oplossing voor het daadwerkelijke probleem: de torenhoge uitgaven van de staat. Over twee maanden moet er een alternatief plan zijn voor de eerder genoemde bezuinigingen. Een plan waar zowel de democraten als republikeinen het mee eens zijn. 

Beleggers vrezen bezuinigingen
Het merkwaardige is dat beleggers de gigantische schuld van de Amerikaanse overheid niet als het grootste probleem zien. Vreemd omdat de crisis in Europa juist in ontstaan door overheden die op te grote voet leven. Een van de middelen om de overheidstekorten terug dringen is het eerder genoemde bezuinigen. Naast het terugschroeven van de overheidsuitgaven is ook het verhogen van belastingen is goed voor de overheidsbalans. Van deze maatregelen worden beleggers echter nerveus. Het aantal banen neemt af en van het gezinsinkomen gaat een groter deel de belastingpot in. Kortom, de Amerikaanse bevolking heeft minder te besteden en de economie stagneert. Slecht voor de Amerikaanse economie en slecht voor bedrijven die internationaal zaken doen. Het uitblijven van forse bezuinigingen leidt dan ook wereldwijd tot opluchting onder beleggers. Zo ook de AEX, die 2013 gestart is met een winst van meer dan twee procent.   

Per saldo hebben we een dubbel gevoel bij het akkoord. De veel te hoge overheidsuitgaven vormen een groot gevaar, waar nog steeds geen besluit over is genomen. Het besef dat je geen miljoenen dollars méér kunt uitgeven dan je hebt, moet vroeg of laat aan de oppervlakte komen. Toch is er op de korte termijn wel sprake van goed nieuws. De rust en het optimisme op de aandelenmarkten is positief, ook voor Nederlandse bedrijven en hun werknemers. Kortom, voor ons allemaal.