Om deze vraag te beantwoorden moeten we eigenlijk terug naar de kern van het begrip "verzekering". Verzekeren betekent: jezelf de zekerheid verschaffen dat wanneer er iets gebeurt dat je niet had kunnen voorzien, je de kosten daarvan vergoed krijgt. Een andere reden kan zijn dat je de gebeurtenis min of meer kan voorzien maar dat de consequentie daarvan zo groot is dat je de gevolgen wilt verzekeren. 

Een voorbeeld: je loopt als voetganger over straat. In gedachten verzonken steek je de weg over. Een je tegemoetkomende fietser wijkt uit, valt en breekt zijn armen. Hij wordt behandeld in het ziekenhuis en kan zes weken niet werken. Jij bent aansprakelijk. De rekening meer dan € 10.000.

Uit het voorbeeld blijkt: de kans dat dit gebeurt is klein. Maar iedereen snapt dat het hem of haar in een onbewaakt ogenblik best zou kunnen overkomen. In dit voorbeeld biedt je aansprakelijkheidsverzekering dekking. Maar soms gebeurt er bij verzekeringen iets raars. Bij de reisverzekering bestaat er bijvoorbeeld meer dan bij andere verzekeringen de behoefte om de premie 'eruit' te halen. Ofwel: als je € 50 per jaar betaalt voor je reisverzekering, dan moet je zeker wel die verloren zonnebril of camera claimen. Je hebt dan je premie 'eruit': terugverdiend dus.

Is jouw eigen risico al op?
Hoe zit dit nou bij de zorgverzekering? Hierbij moeten we onderscheid maken tussen 'geplande ziekte' en ongevallen. Bij de eerste is het in relatie tot het eigen risico eenvoudig. Weet je dat de zorg eraan komt, dan plan je je behandeling nog nét even in het oude jaar als je eigen risico al 'op' is. Ben je het gehele jaar niet naar het ziekenhuis geweest, dan zul je de behandeling wellicht uitstellen tot een jaar later. Of dat qua gezondheid verstandig is, valt te betwijfelen. Qua financiën is het in ieder geval de goedkoopste keuze.

Wat is de kans op een ongeluk?
Maar dan een inbreuk op je gezondheid als gevolg van een ongeluk. Eerst de cijfers: het aantal medische behandelingen als gevolg van een ongeluk is ongeveer 3,1 miljoen per jaar. Hiervan komen er 870.000 terecht op de spoedeisende hulp en belanden  er 120.000 in het ziekenhuis. Bij ongelukken kun je dus plannen en rekenen wat je wilt, maar deze 3,1 miljoen mensen hadden vooraf niet bedacht dat ze dit ongeval zouden krijgen. De kosten? Die variëren. Bij een ongeluk denk je al snel aan een gebroken arm. Die behandeling kost in Nederland  € 3.900. Daarmee is je eigen risico al lang en breed op.

Wat is je voordeel?
Terug naar het eigen risico. Je voordeel is meestal 15 euro per maand. Wie dit bedrag uitgeeft, voorkomt dat hij of zij 500 euro zelf moet betalen.  De eerste 350 betaal je sowieso. Dat is het eigen risico dat de overheid heeft vastgelegd. Min of meer is daarmee de berekening: verwacht je eens in de drie jaar naar het ziekenhuis te moeten, gepland of als gevolg van een ongeval, dan maakt het niet uit of je wel of geen eigen risico neemt. Verwacht je vaker naar het ziekenhuis te moeten, kies dan voor € 0 extra eigen risico. Ben je weinig tot nooit écht ziek, dan kun je een hoger eigen risico overwegen. Je kiest dan wél letterlijk voor risico. Kun je gemakkelijk in één keer € 850 betalen, dan is dat geen probleem. Wil je deze onzekerheid niet, kies dan voor € 0 hoger eigen risico.

Independer verkondigde in haar laatste nieuwsbericht dat het voor gezonde Nederlanders een ideaal moment was om te kiezen voor een hoger eigen risico. Het standaard eigen risico was volgens hen al zo hoog dat het de kans dat het éxtra eigen risico aangesproken zou worden, maar klein was. Over de factor 'ongevallen' werd in het bericht niet gesproken. Een zeer grote nuance is hier dus op z'n plaats: een hoger eigen risico is een optie, maar weeg zeer goed de voor- en nadelen hierbij af.