Het probleem met de inkomensafhankelijke premie voor de zorgverzekering was dat niemand uit de VVD of PvdA hoek kon uitleggen wat nou de concrete gevolgen waren. ''Je moet naar het totale plaatje kijken en je kunt niet van iedere maatregel de gevolgen voor een specifieke bevolkingsgroep berekenen'', zo luidde steevast de boodschap. Nu is het laatste juist precies wel van belang voor de gemiddelde Nederlander. Wat zijn de gevolgen voor een alleenstaande moeder, tweeverdieners met een bovenmodaal inkomen of een reeds gepensioneerde? Als je die vraag niet kunt beantwoorden, is het ook onmogelijk om te bepalen of een overheidbeleid kans van slagen heeft.

Waar bleef het CPB? 
Het Centraal Planbureau is nagenoeg de enige instantie die een objectief en volledig beeld kan vertrekken over de gevolgen van een maatregel. Na bekendmaking van de kabinetsplannen waren de koopkrachtplaatjes niet van de lucht. Sombere percentages tot een achteruitgang van maar liefst 30 procent deden de ronde. Gisterenmiddag pas kwam het CBP met de melding van tweeverdieners met een inkomen van twee keer modaal door de zorgplannen tot wel € 7.000 per jaar duurder uit zouden zijn. Dit terwijl de inkomens ver boven modaal in verhouding juist beter af zijn. Een onacceptabele manier van bezuinigen dus.

Wat nu?
Het blijft onduidelijk wat de nieuwe kabinetsplannen zijn. Zo is niet helder of de plannen rondom de zorgpremie geheel of gedeeltelijk terug worden gedraaid. Wel verschuift de aandacht naar het aanpassen van belastingtarieven. Door het het opnieuw indelen van de belastingschijven kunnen de lasten alsnog verdeeld worden over verschillende bevolkingsgroepen. Volgens veel economen is dit ook een meer logische vorm van nivellering. Tot het jaar 2000 gold er nog een belasting van 60% over de inkomens van meer dan fl 100.000 (€ 61.000 per jaar met inflatie doorgerekend) Wellicht komt deze belasting weer terug. Het exacte vervolg is nog onduidelijk maar de noodzaak tot bezuinigen blijft hetzelfde. Los van de verdeling van de lasten, blijft dus ook overeind dat het verlies van koopkracht onvermijdelijk is.

Lezers van Wegwijs krijgen snel gelijk
De nieuwe enquête staat nog maar net online maar lezers van Wegwijs krijgen nu al gelijk. Van de deelnemers antwoordde 78% procent 'nee' op de volgende stelling: het kabinet zal de inkomensafhankelijke zorgpremie in de huidige vorm doorvoeren. Slechts 16 procent dacht van wel, zes procent had geen mening.

Het is nu afwachten wanneer de radiostilte weer wordt doorbroken. Na de valse start hebben VVD en PvdA weinig krediet meer. Het opnieuw te gehaast lanceren van (niet haalbare) plannen zou het toch al wankele vertrouwen in de partijen verder ondermijnen. Het is echter maar de vraag of een paar dagen wel genoeg is om met een goed alternatief te komen. Eén ding is zeker: ook volgende week zullen de plannen niet zonder commentaar ontvangen worden. Want 16 miljard euro bezuinigen en iedereen tevreden stellen is onmogelijk.