Hoe terecht is de paniek over de zorgverzekering 2014?
Tactische zet van Rutte en Samsom?

"Misschien dan maar een dag minder werken…". Wat moeten we met z'n allen met de maatregel die de nieuwe regering onlangs aankondigde? De lage inkomens zijn gespaard. De hoogste ook. Maar de middeninkomens zijn de klos. Hebben beide partners een goede baan, dan zijn ze dubbel de klos. Is de paniek terecht? Wegwijs geeft een beschouwing over één van de meest besproken items van de afgelopen jaar.
Nog even in het kort: iemand met een modaal inkomen (€ 34.000 bruto) gaat per maand € 61,25 meer betalen. Iemand met twee keer modaal inkomen (€ 68.000) gaat € 308 per maand meer betalen. Hierin is rekening gehouden met het belastingvoordeel dat dit hogere inkomen krijgt en het feit dat het verhoogde eigen risico wordt opgemaakt.
Hoe ga je in 2014 betalen
Het gedeelte dat je nu maandelijks van je bankrekening afgaat, is nu gemiddeld € 105. Dit wordt in de nieuwe situatie gemiddeld € 21. Dit heet de nominale premie. Op dit bedrag gaan de zorgverzekeraars dus concurreren. Daarnaast bestaat er een werkgeversgedeelte. Dit bedrag wordt in 2014 hoger maar is jou als particulier niet zo relevant. Dit wordt namelijk opgeteld bij het bruto-salaris en door de werkgever betaald. Dit heet de inkomensafhankelijke bijdrage. Tot slot is er iets nieuws: een bedrag dat de belastingdienst gaat inhouden op het salaris van de werknemer: 11% van het gedeelte tussen € 19.000 en € 70.000. Dit heet de inkomensafhankelijke premie.
Kloppen alle cijfers wel?
Interessant en misschien wel schokkend, deze cijfers. Maar kloppen ze wel? Alle media komen zo ongeveer met andere cijfers. Antwoord: min of meer. Een aantal media verwarren het inkomensafhankelijke gedeelte en de inkomensafhankelijke premie. Ook worden het hogere eigen risico en de teruggaaf vanuit de belastingdienst regelmatig vergeten. Maar door de boot genomen kloppen ze.
Reden tot paniek?
Het lijkt misschien wel zo. De werkende Nederlander schrikt, de oppositiepartijen schrikken, de VVD schrikt en zelfs Mark Rutte zal ergens in Den Haag geschrokken zitten. Of wellicht valt dat laatste mee? Wellicht had Rutte de ophef al verwacht en gebruikt hij de enorme ophef om in een later stadium een gebaar te maken. Dit gebaar is dan "5%" minder inkomensafhankelijke premie" bijvoorbeeld.
Op dat moment slaakt iedereen een zucht van verlichting. Er is dan nog maar 6% van de oorspronkelijke 11% over. Het zou een tactische zet zijn waarmee de coalitiepartners VVD en PvdA toch hun zin kunnen krijgen. Immers: afzwakken naar 6% is beter dan van 0% naar 6% gaan. Bovendien wendt Rutte hiermee de aandacht af van andere impopulaire maatregelen zoals de verminderde hypotheekrenteaftrek.
Handig voor de VVD
Als het een tactische zet is, dan is het een slimme zet als we kijken naar het doorvoeren van een maatregel. Het is tegelijkertijd een maatregel die de VVD erg veel stemmen kan gaan kosten. Want ook al wordt de maatregel gematigd, de VVD is dan toch een stuk van de kredietwaardigheid kwijt. Anderzijds: stel dat het kabinet het vier jaar lang volhoudt dan is over vier jaar deze discussie al lang vergeten.
Kan je zelf iets doen?
Is er nu iets dat je als Nederlander kan doen? Het enige dat je kan doen is onderzoeken als je nu nog prettig zit met je zorgverzekering. Als je meer dan € 100 per maand betaalt, liggen er besparingsmogelijkheden. Overstappen kan dan lonen. Je zit dan gelijk voor meerdere jaren goed. Is je premie lager dan € 100 dan wordt het voordeel van overstappen een stuk kleiner.
Grote reden tot paniek is er niet. De kans dat de maatregelen door Samsom en Rutte nog worden aangepast, is namelijk heel erg groot. De twee hebben al laten zien hun communicatie op een hele eigen manier op te pakken, daarvan getuigt ook het akkoord dat al tijdens de onderhandelingen werd gepresenteerd. Het gevaar schuilt dan ook meer in de nieuwe oplossing die het duo zal presenteren. Die zal wél definitief zijn.