Wanneer je een woning bezit, is het vervelend als je de waarde ervan ziet afnemen. De waardedaling zelf is echter geen probleem, mits je blijft zitten waar je zit en je de maandelijkse hypotheekverplichtingen kunt betalen. Pas bij verkoop kom je in de problemen. Praktisch alle 517.000 woningeigenaren zullen met verlies moeten verkopen. Een groot deel daarvan kan het verlies niet bekostigen, bijvoorbeeld met spaargeld. Voor deze gevallen willen de partijen op de woningmarkt de voorwaarden versoepelen.  

Aflossen of bijlenen?
De initiatiefnemers vinden dat je als woningkoper de schuld moet kunnen financieren. Een bijzonder rare redenatie want de politiek heeft het afgelopen jaren juist benadrukt dat niet de schuld maar het bezit moest worden gestimuleerd: minder lenen, meer aflossen dus.

"Niet teveel lenen!"
De problemen op de woningmarkt zijn ooit begonnen door mensen die te veel leenden en hun lasten niet meer konden dragen. Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) heeft als toezichthouder meerdere malen gewezen op de relatief hoge hypotheekschulden van Nederlanders. Ook de eigen overheid legt de focus op het afbouwen van schulden en ziet er streng op toe dat banken geen al te hoge hypotheken verstrekken.

Of deze strikte regels reëel zijn, dat valt te bediscussiëren. Lasten van huurders mogen namelijk vele malen hoger zijn dan die van kopers. Toch sluit het idee om bewust een extra hoge schuld op de nieuwe woning aan te gaan, totaal niet aan bij de politieke visie van de laatste maanden. En daarnaast is er nog een veel groter probleem: de partijen die het geld moeten verstrekken, de banken, doen hier écht niet aan mee!

Banken doen niet mee
Stel dat de politiek een zeer bijzonder standpunt zou innemen en zou zeggen: "Prima, je nieuwe woning kost € 200.000, je kosten koper zijn € 12.000 en ook die restschuld van € 20.000 op je oude woning mag je gewoon meefinancieren. En, je mag alle rente gewoon fiscaal aftrekken". Wie gaat dan die lening ook daadwerkelijk verstrekken? De banken? Dat gaat zeker niet gebeuren!

Buitensporig hoge hypotheekrente
Het onderpand, de woning dus, is de zekerheid die bank heeft als iemand de restschuld niet meer kan voldoen. Als dit onderpand veel minder waard is dan de schuld, wil een bank op een andere manier zekerheid hebben óf wil een bank extra geld voor dit extra risico hebben. De hogere lening van de bank, is namelijk geen hypotheeklening meer maar een 'normale' lening. Er is immers geen onderpand voor. Voor een normale lening vragen de banken véél meer rente.

Een andere mogelijkheid is dat NHG veel vaker de restschuld zal betalen als de eigenaar niet meer aan zijn betalingsverplichtingen kan voldoen. Op dit moment keert NHG alleen uit als betalingsproblemen voortvloeien uit zaken als een echtscheiding en werkloosheid. Neemt NHG veel meer risico's op zich, dan betekent dit dat de kosten van NHG fors zullen stijgen voor de andere woningkopers. Daardoor zal langzaam de niet-NHG lening weer populairder worden. Het lijkt uitgesloten dat NHG garant gaat staan voor een veelvoud aan betalingsproblemen.

Staatsbank schiet te hulp
De enige die zo'n lening zou kunnen vestrekken is ABN AMRO. Die bank is namelijk eigendom van de staat. ABN mag echter niet actief concurreren met vrije marktpartijen, de andere banken dus. Als de overheid dit er toch probeert door te drukken, zal dit resulteren in flinke juridische conflicten. Daarmee lijkt ook deze optie uitgesloten.

Het is begrijpelijk dat een makelaar of brancheorganisatie het liefst ziet dat je verhuist. Immers, doorstroming op de woningmarkt levert handel op. Echter, een plan presenteren aan de overheid zonder de banken daarbij te betrekken, lijkt meer op een publiciteitsstunt dan op een écht voorstel. Zijn er andere alternatieven? Ja, maar niet veel. Je oude woning verhuren, je restschuld bij elkaar sparen of je restschuld op een andere manier financieren. Wil zelf eens wil brainstormen over de eigen mogelijkheden, laat een reactie achter via de informatiekaart.