Eerder dit jaar was er een korte piek in het aantal verkopen. Veel kopers besloten in juni snel te handelen om de in juli geplande verhoging van de overdrachtsbelasting voor te zijn. Uiteindelijk is de verhoging er niet komen en bleef het lage tarief van twee procent van kracht. Toch resulteerde de dreigende verhoging voor meer klanten bij makelaars en werden er in juni 16.210 woningverkopen geregistreerd. Fors meer dan de 9.549 in juni vorig jaar. Ook de prijs hield door de verkooppiek goed stand. Na juli ging het echter al weer snel bergafwaarts en daalde de verkoop tot het laagste niveau in tien jaar.

2-onder-1-kapwoningen minst gedaald
Zeker in vergelijking tot enkele jaren geleden valt het lage verkoopaantal op. Ver voor de crisis, in 2005, was een septembermaand goed voor 18.123 verkopen. Daar kan menig makelaar nu alleen maar van dromen. De daling van het aantal verkopen op jaarbasis geldt voor ieder woningtype. De reguliere tussenwoning is met een daling van 35,1 procent de grootste verliezer. De verkoop van 2-onder-1-kapwoningen daalde met 27,2 procent het minst.

Provincie Utrecht grootste verliezer
In Utrecht nam het aantal woningverkopen op jaarbasis het sterkst af, met 39,5 procent. Op de tweede en derde plaats staan Friesland en Gelderland, waar de verkopen evenees met meer dan 30 procent afnamen. Het best presteren Overijssel en Zeeland, die als enige provincies de schade onder de 20 procent in de min weten te houden. 

Hypotheekrenteaftrek blijft struikelblok
Nog steeds weten huiseigenaren niet precies waar ze aan toe zijn. De VVD wil als grootste partij niet morrelen aan de hypotheekrentaftrek bij bestaande hypotheken. De partij zal dit standpunt niet snel herzien. Toch wilde diezelfde partij de hypotheekrentaftrek kortgeleden überhaupt niet ter discussie stellen. Inmiddels is wel duidelijk dat de aftrek beperkt wordt voor kopers die een nieuwe hypotheek sluiten. De commissie van inkomstenbelasting gooit nu opnieuw olie op het vuur in haar adviesrapport. De commissie adviseert om de hypotheekrente geleidelijk te verminderen, ook op bestaande hypotheken. Een groter deel verplicht aflossen zou komen te vervallen. Om de huizenmarkt te stimuleren, dient te overdrachtsbelasting te verdwijnen. Woningverkopers die na verkoop met een  restschuld kampen, moeten de rente op deze schuld wel kunnen aftrekken van de belasting, zo bepleit de commissie. 

Met de besparing die de beperking van de hypotheekrente oplevert, kan onder andere het verlagen van de inkomstenbelasting gefinancierd worden. Dit laatste zorgt voor extra banen omdat bedrijven meer uit te geven hebben.

De nabije gang van zaken op de woningmarkt hangt sterk af van de overheidsbesluiten. Voor de korte termijn valt nog een opleving te verwachten, omdat een woning kopen vóór 2013 meer fiscaal voordeel biedt. In ieder geval zal de overheid duidelijkheid moeten scheppen over de hypotheekrenteaftrek. Naast de beperkingen is van belang hoe met name starters gestimuleerd worden, want met alleen beperkingen krijg je de woningmarkt niet op de rails. Het is voor woningbezitters niet te hopen dat de maatregelen rondom de hypotheekrente door de politiek alleen als melkkoe gebruikt gaat worden.