In Nederland zijn we nog niet zo ver dat we massaal richting Den Haag vertrekken om daar luidruchtig te protesteren tegen de bezuinigingen. Naast het feit dat wij het zuidelijk temperament missen, is daar gelukkig ook weinig reden toe. De vooruitzichten zijn weliswaar weinig rooskleurig maar op het gebied van werkgelegenheid en sociale voorzieningen staat Nederland er nog altijd beter voor dan landen als Spanje, Italie en Portugal. Wanneer zoals in Spanje meer dan 25 procent van de beroepsbevolking geen werk kan vinden en er ook flink gekort wordt op een mogelijke uitkering, is onrust snel geboren.

Spaanse overheid wil nog geen hulp
Onlangs maakte de Europese Centrale Bank (ECB) bekend dat ze overheden maximaal bijstaan wanneer deze in de problemen komen. Conreet houdt dit in dat een overheid bijna ongelimiteerd geld kan lenen van de ECB, om daarmee te voorkomen dat andere landen en beleggers het vertrouwen volledig verliezen. Deze maatregel werd met veel enthousiasme ontvangen als mogelijke oplossing voor de crisis in Europa. Duidelijk is echter dat de regeling an sich niet voldoende oplevert. Overheden moeten aan strenge eisen voldoen om aanspraak op de leningen te kunnen maken. De Spanjaarden hebben aangegeven nog geen hulp nodig te hebben en zullen dit tot het uiterste uitstellen. Bezuinigen is dus het motto.  

Beleggers nerveus
Beleggers hebben weinig hoop dat de Spanjaarden het op eigen kracht redden. Dit blijkt uit de oplopende rente op Spaanse staatsleningen. Dit is de rente die de overheid betaalt wanneer ze zelf geld wil lenen. Wanneer het vetrouwen laag is, lopen beleggers naar  hun idee meer risico dat het geleende geld niet terugkomt. Om hen toch over te halen, moet de overheid in kwestie daar dan meer rente tegenover stellen. 

Aandelenkoersen dalen
Net als elders in de wereld dalen ook in Nederland de aandelenkoersen, mede door de Spaanse situatie. De AEX leverde meer dan 1,5 procent in en dook voor het eerst sinds weken weer onder de 330 punten. Vooral aandelen van banken moesten het ontgelden. De reden hiervoor is dat banken, meer dan andere bedrijven, zaken doen met buitenlande overheden en bedrijven. Wanneer ze geld hebben uitgeleend in die landen, riskeren ze verlies wanneer het land of bedrijf op de fles gaat. Zo leverden de aandelen van bijvoorbeeld ING, SNS en Delta Lloyd meer dan drie procent in.

De onrust op de aandelenbeurs kan net zo snel weer verdwijnen wanneer de ECB aangeeft actie te ondernemen. Hiervoor zal wel een soepele opstelling van de Spanjaarden nodig zijn. Op langere termijn is het niet alleen Spanje dat worstelt met de vraag hoe je kunt bezuinigen zonder dat het land verder de economische afgrond in duikt. Dat geldt voor ongeveer heel Europa. Het heeft tijd nodig om precies te kunnen zien wat de gevolgen zijn.