Wie op 15 oktober 2011 september voor tien jaar geld aan de Nederlandse staat leende, ontving hiervoor 2,10 procent aan jaarlijkse rente. Hiermee werd het laagste punt bereikt sinds 1540. Ook toen waren zorgen over landen als Griekenland de reden voor de daling. Nu de problemen in het land zich opstapelen, slaat de paniek opnieuw toe en is met 1,953% een nieuw dieptepunt bereikt. Ter vergelijk, op 1 april 2011 naderde de staatsrente nog de 4%.

Duitsland en Nederland spekkopers
Niet alleen in Nederland wordt het renterecord verbroken. Ook in Duitsland en Engeland is de laagste staatsrente ooit gemeten. Van alle Eurolanden hoeft de Duitse overheid met 1,44% het minst aan rente te betalen bij het aangaan van leningen. Investeerders lenen hun geld tegen de lage rente toch uit aan deze landen vanwege de veiligheid. Bij een lening aan bijvoorbeeld de Grieken, Spanjaarden of Italianen zijn geldschieters er minder zeker van hun investering terug te krijgen.

Vanwege dit risico moeten zuidelijke overheden dan ook veel rente verstrekken om toch aan leningen te komen. De Spaanse overheid vergoedt inmiddels 6,23 procent; een niveau dat een regering niet lang vol kan houden. De toch al grote tekorten worden namelijk verder vergroot door de extra rentelasten die dit met zich meebrengt.

Aandelen onderuit
De relatieve rust onder beleggers is verstoord. De angst dat Griekenland de rest van Europa in haar val meeneemt, wordt groter. De Nederlandse aandelenbeurs (AEX) gaf in enkele uren meer dan 2,5 procent prijs. Vooral aandelen van banken kregen de wind van voren. Dit omdat banken in verhouding tot andere bedrijven veel verlies oplopen wanneer een Europees land betalingsproblemen heeft.  Bijvoorbeeld de koers van het aandeel ING daalde meer dan 5 procent. De bank wordt ook nog eens door de Europese Commissie op de huid gezeten over eerdere ontvangen steun van de overheid.

Hypotheekrente omlaag?
De staatrente is de basis voor de hypotheekrente bij hypotheken die vijf of meer jaar een vaste rente hebben. Nu de staatsrente daalt, zou logischerwijs met enige vertraging ook de hypotheekrente moeten dalen. Echter, het is geen vast gegeven dat de hypotheekrente de staatsrente één op één volgt. Banken bepalen zelf wat ze voor hypotheekrente hanteren. Wanneer ze een renteverlagingniet doorvoeren, stijgen hun verdiensten. En omdat er relatief weinig banken zijn in Nederland, blijft concurrentie soms uit.

Een aantal 'nieuwe geldvertrekkers' komt gelukkig wel me een lagere rente. Zij hebben geen 'oude verliezen te compenseren en kunnen dus een scherp aanbod doen voor nieuwe klanten.  

Dat de rente op staatsleningen daalt, is voor de Nederlandse overheid een positieve ontwikkeling. Tegen lagere kosten kan de staat geld lenen, waardoor het gat in de overheid minder uit de hand loopt. Echter, de reden voor dit op zich positieve punt is minder gunstig. Europa zinkt verder weg in het moeras van overheidschulden. Als de hypotheekrente daalt, is het primaire gevolg voor de Nederlandse consument gunstig. Wegwijs houdt u op de hoogte van eventuele aankomende rentedalingen. Voor de actuele rentetarieven klikt u hier.