De kans is aanzienlijk dat de Grieken begin juni stemmen op partijen die de een deel van de straffe bezuinigingen terug willen draaien. Dit terwijl ze wel voornemens zijn om in de EU te blijven. Het is echter de vraag of de Europese landen de Grieken nog enige ruimte willen geven.

Duitsland wijkt geen millimeter
Wolfgang Schäuble, de Duitse Minister van Financiën, nam donderdag duidelijk stelling. Opnieuw onderhandeling over het eerder gesloten akkoord met de Grieken is geen optie, zo stelde Schäuble. De stem van economische grootmacht Duitsland is belangrijk. Ook demissionair minister Jan Kees de Jager heeft een soortgelijke boodschap voor de Grieken. Duidelijk is het onvoorwaardelijk steunen van de Grieken niet meer aan de orde is. Zeker nu ook kiezers in Duitsland en andere Eurolanden aangeven dat de maat vol is. Ook in Nederland wordt het voor politici een onhoudbare zaak om nog meer steun aan Griekenland te verkopen terwijl eigen inwoners fors inleveren door bezuinigingen.

Nieuwe munt invoeren?
Het verlaten van de EU is een noodgreep die de Grieken weinig goeds zal brengen. De Griekse banken staan er slecht voor en teren op geld dat door de EU beschikbaar wordt gesteld. Wanneer deze geldstroom opdroogt, dan nemen de problemen alleen maar toe. Los daarvan kunnen de Grieken niet van de één op de andere dag de euro verruilen voor de Drachme. Bepaald moet worden wat deze opnieuw ingevoerde munt dan waard is. En het gevaar bestaat dat de waarde al snel afneemt na invoering doordat weinig landen vertrouwen hebben in de Griekse economie. Dit nog los van de (administratieve) chaos bij banken, winkels en andere bedrijven. Die allemaal zijn ingesteld op betalingen in euro's.

Gevolgschade groot
Overigens zou voor heel Europa een vertrek van de Grieken geen beste zaak zijn. Politici die met harde taal verkondigen dat de maat vol is, hebben weinig oog voor de gevolgschade. Zo kijken beleggers gespannen naar de situatie in Spanje en Italië. Wanneer blijkt dat de Europese landen niet in staat zijn om Griekenland erbij te houden, zal ook het vertrouwen in Spanje verder afbrokkelen. Dit is nu al merkbaar. De Spaanse overheid betaalt steeds meer rente bij het lenen van geld. Wanneer de rente op deze staatsobligaties verder stijgt, komt het land in de betalingsproblemen. En het redden van Spanje en Italië, daarvoor zit niet genoeg geld in alle noodfondsen. En bovendien heeft Nederland behoorlijk wat geld uitgeleend ontvangen.

Wat nu?
Op korte termijn is geen oplossing voorhanden. De Grieken moeten opnieuw naar de stembus. De regering die vervolgens tot stand komt, zal de strijd moeten aangaan met de EU-onderhandelaars. Intussen wordt met man en macht geprobeerd om het eerdere akkoord niet in gevaar te brengen. Wanneer de rente op de eerdere genoemde Spaanse en Italiaanse staatsobligaties te hard stijgt, kan de Europese Centrale Bank ingrijpen (ECB). De ECB leent in dat geval geld aan de overheden, waardoor deze niet opeens met een onoverbrugbaar tekort zitten. Een weinig populaire noodmaatregel die je niet onbeperkt in kan zetten.

Voor de Nederlandse belastingbetaler is het niet te hopen dat Griekenland de EU verlaat. De kosten en verdere gevolgen hiervan zijn groter dan het Nederlands geld dat richting Griekenland 'verdwijnt'. De lezers hebben er in ieder geval weinig vertrouwen meer in.