Gezien het huidige verbod op winstoogmerk (en dus ook winstuitkering) is het voor ziekenhuizen lastig om investeerders aan te trekken. Binnen de huidige wetgeving zijn zorginstellingen vaak afhankelijk van leningen bij banken, die het geld vaak liever in de eigen kas houden. Sinds 2006 ontvangen ziekenhuizen minder steun van de overheid en zijn ze steeds meer zelf verantwoordelijk voor hun financiering. Schippers noemt het dan ook logisch dat zorginstellingen gemakkelijker toegang tot privégeld moeten krijgen.

Streven naar een open zorgmarkt
Het kabinet streeft naar een meer open zorgmarkt, waar het nieuwe wetsvoorstel onderdeel van is. De plannen brengen aanzienlijke risico's met zich mee. Om deze te beperken worden investeerders, in hun zoektocht naar een snel rendement, ontmoedigd: aandeelhouders kunnen pas na drie jaar winstuitkering ontvangen. Daarnaast kan er alleen winst uitgekeerd worden als de er kwalitatief voldoende zorg geboden wordt én als het ziekenhuis financieel gezond is. Dit wordt mede gecontroleerd door de Inspectie voor Gezondheidszorg.

Lucratieve markt met €20 miljard aan zorguitgaven
In de afgelopen zes jaar stegen de uitgaven aan ziekenhuispatiënten met 20% tot 20 miljard euro in 2011. In potentie interessant voor bedrijven die een graantje willen meepikken van deze miljardenmarkt. Het aantrekken van extern kapitaal geeft ziekenhuizen de mogelijkheid tot innoveren en moderniseren, bijvoorbeeld door het gebruik van apparatuur van de betreffende investeerder. Partijen die in ziekenhuizen investeren, hebben baat bij het terugbrengen van de kosten door efficiënt te werkt te gaan. De extra investeringen kunnen leiden tot verbetering van de zorg zelf. Zo profiteren zowel de investeerder als het ziekenhuis en de patiënt, zonder dat het de overheid of de premiebetaler geld kost.

Winst versus kwaliteit
Tegenstanders van een al te vrije zorgmarkt hebben weinig moeite de grote gevaren aan te stippen. Veelgenoemde risico's zijn buitensporige beloningen voor succesvolle bestuurders, investeerders die zich bemoeien met het behandelbeleid en afname van de kwaliteit omdat winst maken de prioriteit krijgt. Een aandeelhouder die meekijkt over de schouder van een arts, geld waarbij betere medische apparatuur kan worden aangeschaft, ziekenhuizen die mogelijk gaan focussen op lucratieve behandelingen, zorg die efficiënter wordt uitgevoerd. Het is een zoektocht of de patiënt er nou beter of slechter van wordt.

Op dit moment gaat het nog om een voorstel en zijn alle betrokken bezig om mogelijke gevolgen in kaart te brengen. De vraag is of dat überhaupt mogelijk is en of er op termijn niet nog een paar onverwachte apen uit de mouwen komen zetten. Betrokkenen als zorginstellingen, verzekeraars, patiënten, investeerders en de overheid handelen met zeer verschillende belangen. Dat maakt de uitvoering van het plan een complexe zaak. Wegwijs schreef eerder over het vrijstellen van de tarieven voor tandartsen, waarover nog steeds veel ophef is. De zorgmarkt is in beweging. Wegwijs volgt de ontwikkelingen nauwgezet.