Voorwaarde voor Europese steun was onder andere dat ook de Europese banken bij zouden springen. Griekenland steunt niet alleen op de bijdrage van de eurolanden en het IMF. Naast het ontvangen van 130 miljard aan leningen van deze partijen, schelden de betrokken banken maar liefst 75 procent kwijt van de leningen die in het verleden aan de Griekse overheid zijn verstrekt. De staatsschuld neemt hierdoor met 100 miljard euro af.

Schoorvoetend akkoord geen verrassing
Voor de politiek, de consument en de belegger is het Europees besluit om opnieuw steun te verlenen weinig verrassend. Europa kan zich de ondergang van Griekenland niet veroorloven, niet in de minste plaats vanwege eventueel andere wankelende landen die wellicht zouden kunnen volgen. En zonder hulp redden de Grieken het niet. Sterker nog, het is niet eens zeker dat deze extra steun van 130 miljard afdoende is om Griekenland weer op de rit te krijgen.

Beleggers sceptisch
Beleggers bleken in ieder geval niet onder de indruk van de regeling. Het akkoord kon niet voorkomen dat de aandelenkoersen,  na eerdere opleving, daalden. De steunmaatregelen waren bovendien al verwerkt. Het merendeel van de beleggers is sceptisch over de regeling. Ze verwachten dat de Griekse economie de komende jaren nog sterker krimpt dan in eerste instantie werd aangenomen. Kredietbeoordelaar Fitch gaf Griekenland een lagere waardering, waarmee wordt aangegeven dat de Grieken weer een stap zijn gedaald op de ladder van financiële betrouwbaarheid. 

Volop risico's
Het moge duidelijk zijn dat deze reddingsactie behoorlijke risico's met zich meebrengt. Minister Jan Kees de Jager (Financiën) stak zijn pessimisme niet onder stoelen of banken, een opvallend contrast met zijn houding eind vorig jaar. Destijds nog enthousiast pleitbezorger van Griekse bijstand, noemde hij het akkoord nu 'niet iets om over te juichen'. Als grootste risico wees hij naar de slagvaardigheid en wil van de Grieken zelf. Daarbij keek hij terug op de afgelopen twee jaar, waarin Griekenland voortdurend het vertrouwen van eurolanden schond door hervormingsbeloften niet te vervullen. De minister eist dan ook verscherpt toezicht op het naleven van de gestelde eisen.

Mentaliteitsverandering
Al met al heeft Griekenland nu iets meer tijd om zich bij de rand van de afgrond uit de voeten te maken. Dit jaar zal er ongetwijfeld nog sprake zijn van flinke krimp, waarbij de eurozone ervan uitgaat dat 2013 het jaar van stabilisering wordt. Met de huidige regeling zou Griekenland in theorie tot 2014 vooruit kunnen, waarna het vervolgens zelf de draad weer op moet pakken. Tekenend is dat kort na het akkoord alweer wordt gesproken over het uitstellen van de Griekse verkiezingen.

Het is tijd dat niet alleen Europa, maar ook de Griekse overheid zich van zijn beste kant laat zien. Het niet naleven van de eerder gestelde voorwaarden heeft het Grieks imago geen goed gedaan. De financiële steun zal geen effect hebben zonder een forse mentaliteitsverandering. In eerste instantie van de overheid, die (met behulp van deze financiële bijstand) de economie nieuw leven in dient te blazen. Vervolgens is het zaak dat de 'gewone Griek' het oppakt en de schouders eronder zet. Op korte termijn is die echter drukker bezig met het voorbereiden van stakingen…