Uitspraken Rabobank onzinnig!
Woningen nog tien procent te duur?

Volgens Rabo-bestuurder Piet van Schijndel zijn de koopwoningen in Nederland nog zo'n tien procent te duur. Deze uitspraak heeft tot commotie geleid in de woningmarkt. NVM-voorzitter Ger Huller noemt de uitspraken van Van Schijndel zelfs onverantwoord. De prijs van koophuizen is sinds augustus 2008 al met zo'n dertien procent gedaald. Dat huizenprijzen op dit moment nog steeds te hoog zouden zijn is aantoonbaar onjuist. De huizenprijzen zitten sinds eind januari zelfs onder het historisch gemiddelde.
Het lijkt er op dat de topman van de Rabobank bewuste
uitspraken doet om de woningprijzen versneld te laten dalen. Als
motivatie voor zijn bewering over een "nog steeds te dure
woningmarkt" haalt Van Schijndel de prijsontwikkeling tussen 2000
en 2008 aan, een volstrekt willekeurige periode waarin de prijzen
van koopwoningen vrij hard gestegen zijn. Op grond van die
willekeurig genomen periode meent de Rabo-topman dat er nog zo'n
tien procent van de prijzen afmoet.
Huizen juist ondergewaardeerd
Kijken we echter naar de prijsontwikkeling op de lange termijn
(van 1947 tot 2012) dan blijkt de gemiddelde huizenprijs,
door de forse daling die sinds augustus 2008 heeft plaatsgevonden,
per februari 2012 al ruim € 4.000,- onder het langjarig gemiddelde
te liggen.
Volgens de meest recente cijfers van makelaarsvereniging NVM, die
de transacties van bijna driekwart van de huizenmarkt realiseert,
lag de gemiddelde woningprijs in het laatste kwartaal van 2011 op €
223.000,-. Het langjarig gemiddelde van woningprijzen,waarin zowel
de woningmarktcrisis van 1978 tot 1983 als de huidige crisis is
opgenomen, lag medio februari 2012 op € 227.000,-. Het verhaal van
Van Schijndel waarin gewag wordt gemaakt van een tien procent te
dure woningmarkt raakt daarmee kant noch wal.
Manoeuvre
Als Van Schijndel daarna zijn eigen berekening vervolgt met het
statement "je kunt die tien procent daling maar snel gehad hebben",
dan heeft het er alle schijn van dat banken bezig zijn de markt in
een voor hen gewenste richting te manoeuvreren.
Rabo staat daar namelijk niet alleen in, want ook ING probeert de
prijzen met verve naar beneden te praten. ING vergelijkt de
woningmarkt met de periode 1978 tot 1983. Volgens ING zouden
woningprijzen in die periode met 40 procent zijn gedaald. Ook dat
percentage is onjuist. De daling tussen 1978 en 1983 bedroeg 26
procent (1978: f. 181.123 t.o.v. 1983: f. 134.109,-). Die 26
procent daling stond overigens tegenover een stijging van 141
procent die de woningmarkt tussen 1973 en 1978 maakte. In 1973 lag
de gemiddelde huizenprijs namelijk op f. 75.146.
Gierende inflatie, hoge hypotheekrente
Een vergelijking met de periode 1978 tot 1983 gaat ook mank omdat
Nederland in die periode te lijden had van een gierende inflatie
met een jarenlange gemiddelde prijsstijging van consumptiegoederen
van ruim 7 procent per jaar, als gevolg van de oliecrisis. Een
verder gevolg hiervan was dat de hypotheekrente, die in de
zeventiger jaren gemiddeld net boven de 7 procent zat, escaleerde
naar percentages richting 12 procent in het begin van de jaren
tachtig.
De opmerking uit de ING-hoek dat in die periode, in tegenstelling
tot vandaag, de verkoopvolumes beter op peil bleven, is ook
onjuist. Tussen 1979 en 1983 stortte het aantal verkopen juist in
verband met die hoge hypotheekrente volstrekt in. Wat de ING
bezielt om hier een andere voorstelling van zaken te geven, mag
Joost weten. Feit is dat het er op lijkt dat banken de schuld van
het inzakken van de woningmarkt niet op hun eigen bord willen
hebben. Zij wijzen vooral naar anderen.
Verdere prijsdaling in 2012
Overigens is het best mogelijk dat de huizenprijzen in de loop van
2012 nog verder zullen dalen. Niet omdat deze tien procent te hoog
zijn, maar omdat het normaal is dat na een periode van hausse op de
woningmarkt een fikse correctie op prijsniveau plaatsvindt. Een
gemiddelde prijslijn kan alleen 'gemiddeld' zijn als de prijzen ook
regelmatig onder het langjarige gemiddelde terechtkomen.
Het lijkt er echter op dat vanaf medio 2012 een inhaalslag op de
woningmarkt zal plaatsvinden. Dat heeft te maken met het stuwmeer
aan kopers dat de afgelopen jaren noodgedwongen heeft moeten
besluiten af te zien van woningaankoop. Een reële verwachting is
dan ook dat de huizenprijzen dit jaar nog iets zullen zakken, maar
vanaf dit jaar een aantal jaren stabiel zullen zijn. Alleen al
daardoor zullen de gemiddelde huizenprijzen in 2015 circa
25.000,- onder het langjarig gemiddelde komen te liggen.
Te strenge hypotheekregels
Rabo-directeur Van Schijndel zegt niet te geloven dat de nieuwe
strengere regels van toezichthouder AFM er debet aan zijn dat
starters geen huis kunnen betalen. "Kunnen jonge mensen niet genoeg
lenen of zijn huizen gewoon te duur?", vraagt Van Schijndel zich
af. De suggestie van Van Schijndel dat de woningmarktcrisis nog
steeds wordt veroorzaakt door te dure huizen, snijdt geen hout,
zoals hierboven berekend.
Blijft slechts over dat het juist wel de strengere eisen
voor hypotheekverstrekking zijn die de huizencrisis doet
bestendigen. Banken zijn maar wat blij dat zij zich voor wat
betreft hun strenge hypotheekbeleid achter de AFM kunnen
verschuilen. Banken doen er volstrekt niets aan om tegen de AFM in
het geweer te komen. De indruk word aangewakkerd dat banken met
enig plezier 'misbruik maken' van sterk betwiste regelgeving om zo
kunstmatig de prijzen op de woningmarkt verder te laten dalen,
daarbij allerlei schade aan de economie voor lief
nemend.