Grote hypotheekverstrekker gooit handdoek in de ring
BNP Paribas op de knieën door lastige marktomstandigheden
De van oorsprong Franse bank BNP Paribas was in 2010 de snelste groeier op de Nederlandse hypotheekmarkt. De bank verstrekte voor € 4 miljard aan hypotheken en maakte concurrenten het zakenleven zuur met scherpe hypotheekrentes. Aan het succesverhaal komt echter abrupt een eind. De bank biedt per 1 januari 2012 geen nieuwe hypotheken meer aan in Nederland. Tot afgrijzen van veel financieel adviseurs heeft BNP genoeg van de eisen van Nederlandse toezichthouders en verdwijnt daarom van de Nederlandse markt.
In 2009 kocht BNP Paribas Fortis nog, waarmee de grootste bank in Europa ontstond. Vorig jaar groeide de bank zelfs uit tot de grootste bank ter wereld, gemeten in het totaal aan bezittingen van de bank. Dat de naam BNP onder Nederlandse consumenten geen al te grote bekendheid geniet, komt doordat de bank de hypotheken via bekende Nederlandse instellingen aan de man bracht. ASR, dat voortkomt uit de AMEV, Stad Rotterdam en de Amersfoortse, was de grootste afnemer. De Franse onderneming moet echter nu een stap terug doen. Dit past in het tijdperk waarin onbegrensde groei van banken wordt vervangen door werken op kleinere schaal.
Met de staart tussen de benen
Het verdwijnen van de bank op onder meer de Nederlandse hypotheekmarkt is een opmerkelijke stap. Alle inspanningen en kosten die gemaakt zijn om het marktaandeel uit te breiden, worden hiermee in één klap teniet gedaan. BNP is mede tot het rigoureuze besluit gekomen vanwege de aangescherpte regels. Toezichthouders eisen dat banken meer geld achter de hand houden, waardoor er minder kapitaal overblijft dat kan worden gebruikt voor bijvoorbeeld het verstrekken van hypotheken. Ook de verslechtering van de kapitaalmarkt voert de bank aan als reden. Banken komen in deze tijd lastiger aan kapitaal en maken meer kosten wanneer zij zelf geld willen lenen. Dit laatste geldt zeker wanneer kredietbeoordelingbureaus een bank negatief beoordelen.
Verslikt in Fortis?
Dat toezichtouders de banken striktere regels opleggen is een feit. Ook verloopt de kapitaalmarkt moeizaam. Toch is de vraag of er niet meer oorzaken aan te wijzen zijn. Zo betaalde de bank miljarden voor een gedeeltelijke overname van Fortis. De drang naar groei heeft naar nu blijkt weinig positief uitgepakt. Achteraf gezien had de bank deze miljarden goed kunnen gebruiken voor het versterken van de eigen financiële huishouding. De overname werd destijds geregeld door Fortis zelf, BNP en de Belgische overheid, op het punt dat Fortis alleen nog door de staat overeind gehouden werd. De deelname van BNP kwam in 2009 als geroepen. In de huidige markt zullen banken zich niet snel laten verleiden tot het doen van overnames.
Gevolgen voor Nederlandse huiseigenaren
Voor mensen die in het verleden een BNP-hypotheek afsloten verandert er voorlopig niets. Klanten hebben een brief ontvangen waarin staat beschreven dat gedurende de looptijd de voorwaarden en service van de bank blijven zoals overeengekomen. Nu BNP geen aanleiding heeft om in Nederland concurrerend te blijven, zullen bestaande klanten extra op hun hoede moeten zijn aan het einde van de rentevaste termijn. Banken die van de markt verdwijnen, hebben de gewoonte zeer onaantrekkelijke verlengingsvoorstellen te doen. Veel directe of indirecte BNP-hypotheken zullen in de nabije toekomst om deze reden worden overgesloten naar andere banken. Voor toekomstig woningeigenaren is de hypotheekstop spijtig. Zijn hebben minder keus in aanbieders en met BNP verdwijnt een grote aanbieder die de concurrentie het lastig kon maken met scherpe hypotheektarieven.
Als gevolg van de crisis zijn meer van oorsprong buitenlandse hypotheekaanbieders van de Nederlandse markt verdwenen. Met BNP gooit nu ook een speler van wereldformaat de handdoek in de ring. Wie volgt?
