De Nederlandsche Bank wil beperking hypotheekrenteaftrek
Bank wijst op hoge lasten huiseigenaren
Te midden van de Griekse chaos is er weinig ruimte voor ander nieuws. Voorheen zou een nieuw voorstel de hypotheekrenteaftrek te beperken op zijn minst resulteren in een politieke discussie. Recent adviseerde voorzitter van de Nederlandsche Bank (DNB), Klaas Knot, het hypotheekstelsel te wijzigen. Enkele belangenorganisaties reageerden met een korte afwijzing. Politici gaven tussen neus en lippen door niet te willen tornen aan de hypotheekrente. Vervolgens gingen ze snel over tot de orde van de dag, het blussen van financiële brandhaarden. Toch komt het onderwerp gegarandeerd weer terug op de agenda.
De DNB geeft aan dat in Nederlanders een hoge hypotheekschuld hebben, in verhouding tot andere landen. Bovendien lossen huiseigenaren relatief weinig af. Bij dalende huizenprijzen kan dit een risico opleveren. Wanneer de huiseigenaar zijn lasten niet meer kan betalen, loopt de bank het risico op verlies bij een gedwongen verkoop van de woning. Mogelijke oplossing is het verlagen van de hypotheekrenteaftrek naarmate de looptijd van de hypotheek vordert. Dit stimuleert om in een eerder stadium meer af te lossen omdat de huiseigenaar daar financieel voordeel bij heeft.
Geen nieuwe wapenfeiten
De Nederlandsche Bank komt niet bepaald met nieuwe wapenfeiten. Het Internationaal Monetair fonds gaf in maart van dit jaar al in soortgelijke bewoording aan de huidige hypotheekrenteaftrek onwenselijk te vinden. De politiek gaf destijds geen gehoor aan de oproep. Ook nu is dit het geval. De politiek wil voorkomen dat twijfelende kopers afhaken bij nog meer onzekerheid. Dat er nu al veel twijfelaars zijn, blijkt wel uit recente woningmarktcijfers. Wederom de aftrek van de hypotheekrente ter discussie stellen, zou de woningmarkt verder verlammen en voor zowel verkopers als makelaars desastreuse gevolgen hebben.
Is het nodig?
De heer Knot verwacht niet dat de hypotheekschuld in Nederland voor grote problemen zal zorgen in de komende vijf jaar. In het kader van beter voorkomen dan genezen, stelt hij toch wijzigingen voor. Het aantal gedwongen verkopen in Nederland geven op dit moment echter weinig aanleiding tot het wijzigen van het stelsel. Weliswaar is dit aantal gestegen in de afgelopen maanden, maar niet zorgwekkend. Bovendien is scheiding als vanouds de grootste boosdoener en niet direct de economische malaise. Daarnaast is de woningprijs fors gedaald in de afgelopen drie jaar. Alhoewel een verdere daling niet ondenkbaar is, lijkt het ergste leed geleden.
Het grootste gevaar schuilt in de werkloosheid. Afgelopen september zat 5,6 procent van de beroepsbevolking zonder baan. Dit percentage is langzaam opgelopen in het afgelopen jaar. Toch geeft ook dit zeker geen reden voor paniek. Het verdere verloop zal afhangen van het vermogen van politici die de crisis in Europa bestrijden.
De Nederlansche Bank doet een voorzichtige poging om de discussie over de hypotheekrenteaftrek weer aan te zwengelen. De politiek richt haar aandacht op andere zaken. Wanneer de rust wederkeert en de woningmarkt weet op te krabbelen, komt het onderwerp ongetwijfeld terug op de radar. Dan is de vraag er of toch niet gepraat kan worden over 'onbespreekbare' zaken als het beperken van de hypotheekrenteaftrek. Dan kan De Nederlandsche bank in ieder geval terugvallen op eerdere uitspraken.
