Bestaat de makelaar nog in 2020?
Makelaars verkopen minder dan één woning per maand

"Bestaan we nog in 2020?'' Deze weinig opbeurende vraag stond centraal op het recent gehouden congres voor VBO-makelaars. Wegwijs proefde de sfeer onder de honderden aanwezigen. Duidelijk werd dat makelaars in deze markt bepaald geen zorgeloos bestaan hebben. Stimulerings-maatregelen van de overheid hebben doorgaans een beperkte houdbaarheid en het aantal verkopen ligt relatief laag. Ook de dienstverlening van de makelaar zelf staat onder druk. Verkoopt u over tien jaar uw woning überhaupt nog via een makelaar?
Professor en gerenommeerd econoom Arnold Heertje, spreker op het VBO-congres, is van mening dat de economische groei in de komende jaren lager ligt dan in de afgelopen tijd. De voornaamste reden is dat mensen in deze moeizame tijd sneller geneigd zijn om te sparen in plaats van geld uit te geven. Heertje illustreerde dit met het sprekende voorbeeld dat zijn vrouw nu om de dag nieuwe schoenen koopt, terwijl dit voorheen iedere dag gebeurde. Overigens is de spaardrang op termijn positief, zeker in een wereld waarin schulden juist de oorzaak zijn van alle problemen.
Rol van de makelaar
De rol die de makelaar in de toekomst vervult, zal veranderen. Dit heeft enerzijds te maken met de mogelijkheden van veranderende technologie (internet, mobiele toepassingen). Belangrijker nog; de makelaarswereld is toe aan nieuwe verdienmodellen. In de hele financiële wereld eist de regelgeving en de consument zelf transparantie. De makelaar loopt hierbij achter. Tegenover de kosten moet de makelaar zijn meerwaarde duidelijk kunnen overbrengen. De meerwaarde moet bovendien reëel zijn.
Het systeem waarbij de verkoper aan de makelaar een percentage van de verkoopprijs betaalt, lijkt geen eeuwig leven beschoren. Naarmate de verkoopwaarde van een woning hoger ligt, verdient de makelaar meer. Een vreemde constructie, omdat de werkzaamheden exact hetzelfde zijn. Op welke termijn veranderingen kunnen plaatsvinden, is onbekend. Er is geen makelaar die in de huidige markt zijn diensten tegen een uurtarief aan durft te bieden. De klant wil alleen betalen bij 'succes' en juist nu is het daadwerkelijk verkopen van een woning geen gemakkelijke opgaaf.
Makelaar verkoopt nog geen woning per maand
Makelaars doen hun best om zich van elkaar te onderscheiden. Onder andere het inzetten van social media als Facebook draagt bij aan een andere en meer directe manier van communiceren. Voor de makelaarsbranche zelf is deze innovatie niet zaligmakend, evenals het aanbieden van makelaarsdiensten tegen een voordeliger tarief. Het daadwerkelijke probleem is de geringe interesse aan de koperskant. Terwijl er maar liefst 247.210 woningen te koop staan, ligt het gemiddelde aantal verkopen in de afgelopen drie maanden onder de 10.000. Dit is minder dan één woning per makelaar per maand. Winst maken is nu dan ook onmogelijk.
Stimuleringsmaatregelen niet voldoende?
Begin juli gaf VBO aan meer woningbezichtigingen te doen. Reden voor de toenemende interesse onder koper was met name de verlaagde overdrachtsbelasting. Ook nu merken makelaars nog het effect van de overheidsmaatregel. Ondanks het eerdere optimisme is het afwachten hoe veel woningen er dit kwartaal daadwerkelijk overgaan in andere handen. De zorgen over de economie en de mogelijke verdere daling van de woningprijzen temperen het enthousiasme van kopers.
Als het VBO-congres één ding duidelijk heeft gemaakt, dan is het wel dat de zorgen onder makelaars groot zijn. De branche doet een beroep op de overheid om naast tijdelijke maatregelen met een duidelijk beleid voor lange termijn te komen. Aan de makelaars zelf de uitdaging om ook in de komende jaren de klant te bedienen zoals deze klant dat wil. Dat deze markt gaat veranderen, is duidelijk. Wanneer dat gaat gebeuren, is nu nog afwachten.