Invoering van een zwarte doos in de auto roept direct vragen op. Over de privacy bijvoorbeeld. Liever geen verzekeraar of overheidsinstantie die centraal bijhoudt waar wij onze tijd doorbrengen. Een terechte vrees die vraagt om regulering van hoger hand. Vanuit het oogpunt van de automobilist weegt het privacy-risico echter niet op tegen de voordelen die een zwarte doos biedt. De wijze waarop de hoogte van de premie wordt vastgesteld, kan eerlijker. De kans om een zwaar ongeval te overleven, neemt toe.

Waarom berekent de zwarte doos een eerlijker premie?
Momenteel wordt de verzekeringspremie door een verzekeraar berekend op basis van auto, leeftijd, woonplaats en schadevrije jaren van de verzekeringsaanvrager. Vroeger speelde ook geslacht een rol - vrouwen veroorzaken minder schade - al is dat tegenwoordig verboden). Behalve de schadevrije jaren, zeggen leeftijd en woonplaats slechts in zeer grove mate iets over het risico op schade voor een verzekeraar. Een premie gebaseerd op het bewezen rijgedrag is eerlijker dan de weinig fijnmazige rekenmethode die nu wordt gehanteerd.

Ook schadevrije jaren niet erg objectief
Iemand die een schade meldt waar hij of zij zelf voor aansprakelijk is, verliest bij zijn autoverzekeraar schadevrije jaren. Afhankelijk van de verzekeraar is dat in de regel vier of  vijf jaar per schadegeval. Zelfs verzekeraars die beweren dat een schade bij hen nooit gevolgen heeft voor de premie (InShared, Ditzo) zetten hun klant op de schadevrije jaren-ladder wel een paar treden terug. Bonus-malus-regelingen zijn niet te verwarren met schadevrije jaren.  Wie overstapt van verzekeraar wordt naar het aantal schadevrije jaren gevraagd zodat de nieuwe verzekeraar ook het schadeverleden mee kan wegen.

De schadevrije jaren kennen echter ook een zwakke plek als maat om de premie te berekenen. De eigenaar van een auto die zijn voertuig met schade terugvindt op een parkeerplaats, wordt ook teruggezet in schadevrije jaren als hij de schade bij zijn verzekeraar claimt. Als er geen dader bekend is, valt de schade vervelend genoeg onder de eigen aansprakelijkheid. Overkomt je dat twee keer, dan kun je nog zo'n gentleman onder de automobilisten zijn, een messcherpe premie kun je op je buik schrijven.

Univé kijkt zelf niet naar rijgedrag
Verzekeraar Univé biedt haar klanten aan om nu al met een zwarte doos te gaan rijden. Nog niet om op basis van het rijgedrag de premie aan te passen, maar puur uit veiligheidsoverwegingen. Na een ongeval stuurt het kastje direct een signaal naar de hulpdiensten. Dat houdt in een belletje van de alarmcentrale bij een kleine aanrijding, of bij het uitklappen van de airbag zelfs een ambulance. Voorlopig kost het kastje 72 euro per jaar bovenop de normale maandpremie. Het is de vraag of verzekerden dit over hebben voor de functie. Het rijgedrag is voor bestuurders overigens wel in te zien op een speciale website, Univé hecht er belang aan te melden dat zij zelf nooit deze gegevens in zullen zien.

De invoering van een zwarte doos voor auto's is ook een speerpunt van de Europese Unie. Een ontwikkeling die het autorijden weer ietsje veiliger maakt en in de toekomst wellicht voor eerlijker verzekeringspremies kan zorgen. Privacy blijft een heet hangijzer, al moet dat ook niet worden overdreven. Onze mobiele telefoon en navigatiesysteem houden nu ook al bij waar op de wereld wij ons bevinden. In landen waar al tests met de zwarte doos worden uitgevoerd zoals België, Duitsland en Spanje voorspellen deskundigen bij algehele invoering zes procent minder verkeersdoden.