Verlaging inkomstenbelasting geen goed plan
Belasting leuker noch gemakkelijker…

Staatssecretaris van Financiën Frans Weekers wil een einde maken aan het lage BTW-tarief van 6 procent. In de plannen van de VVD-bewindvoerder blijft er slechts één toptarief over van 19 procent belasting op alle producten en diensten. Volgens berekeningen van zijn ministerie zou dat de Nederlandse schatkist 9,2 miljard euro opleveren. Weekers wil die 'winst' gebruiken om de inkomstenbelasting en de vennootschapsbelasting met enkele procentenpunten omlaag te brengen. Dat zou de balans voor de burger weer in evenwicht brengen. Wordt het er zo gemakkelijker op?
Weekers heeft zich ten doel gesteld om belastingheffingen in Nederland eenvoudiger te maken. Eén tarief is dus simpeler dan twee tarieven en de loonbelastingschijven zakken in het plan van respectievelijk 52, 42 en 33 procent nu, naar een mooi afgeronde 50, 40 en 30 procent straks. Dat klinkt eenvoudig. Waarschijnlijk is het zelfs stimulerend om meer te werken. Toch is het niet zo eenvoudig als het lijkt. De plannen van Weekers brengen ook grote risico's met zich mee die helaas met geen mogelijkheid te voorspellen zijn.
Stijgende prijzen
Zo is er nog geen econoom die nauwkeurig heeft berekend of de lagere inkomstenbelasting per saldo opweegt tegen de stijging van 13 procent BTW. Een simpele rekensom van optellen en aftrekken is het namelijk niet. Meer geld verdienen maar voor dat geld minder kunnen kopen heeft een remmend effect op de economie. De prijzen stijgen en dat zorgt voor inflatie. Die inflatie willen werknemers gecorrigeerd hebben in hun loon. Die loonstijging zullen ze echter niet (volledig) krijgen omdat de werkgevers zullen wijzen op de fragiele economische omstandigheden. Krijgen de werknemers wel hun zin, dan zal dat doorberekend worden in het toch al duurdere eindproduct.
Geen lastenverzwaring
Bij het aantreden van het huidige kabinet werd bezworen dat de overheid minder geld zou gaan uitgeven in plaats van meer belastinggeld op te halen bij de burgers. Maar als de totale lasten volgens inschattingen van de staatssecretaris gelijk blijven, waarom zou hij dan het systeem willen omgooien? Wie garandeert dat er niet een kabinet komt dat de loonbelasting weer langzaamaan opvoert tot de huidige tarieven? Bovendien wil de Europese Unie op termijn de concurrentie bevorderen door elk land hetzelfde BTW-tarief op te leggen. Daarbij wordt uitgegaan van een tarief van 21 in plaats van 19 procent.
Weekers' voornemen een eenvoudiger belastingstelsel te creëren is prijzenswaardig. Bewindslieden hebben echter de gewoonte om bij invoering van een lastenverzwaring, elders weer een belastingvoordeeltje weg te geven. Zo ontstaat er een grote lijst uitzonderingen, voorwaarden en regels die het belastingstelsel uiteindelijk weer langzaam vertroebelen. Dat gegeven, in combinatie met de hoge risico's voor de economie tegenover de kleine winst van vereenvoudiging, maakt de belastingplannen zoals ze er nu liggen niet wenselijk.