In oktober van vorig jaar accepteerde de Rabobank nog zonder morren een AFM-boete omdat ze te soepel waren geweest in de hypotheekverstrekking aan starters. Pas zeven maanden later probeert Moerland duidelijk te maken dat vertrouwen stellen in starters juist het begin is naar een soepeler doorstroming van de woningmarkt. Hoewel Moerland de stekelige AFM in fluwelen bewoordingen omschrijft, klinkt door dat hij een aanmoedigingsprijs beter op zijn plaats had gevonden dan een boete.

Wat was er aan de hand?
Pas afgestudeerde starters konden op de woningmarkt, afhankelijk van hun studie, een hogere hypotheek krijgen bij onder meer de Rabobank. Een universitair geschoolde natuurkundige kon bijvoorbeeld een 20 procent hogere hypotheek krijgen dan de AFM eigenlijk toestond gezien zijn startsalaris. De bank deed dit op basis van CBS-cijfers: het salaris van een dergelijke starter loopt in de eerste vijf jaar van zijn loopbaan op met gemiddeld 86 procent. Een 20 procent hogere hypotheek werd daarom terecht niet als onverantwoord risico gezien. De AFM beboette de Rabobank echter met 120.000 euro.

Geen huur, geen koop
Moerland gaf in Buitenhof het voorbeeld van een jong en getalenteerd bankmedewerker die bij hem had geklaagd over het feit dat hij geen kant op kon. Zijn inkomen was te hoog voor een sociale huurwoning, maar te laag voor een koopwoning. Een huurwoning in de vrije sector is bijzonder schaars en daarom veel duurder dan een koopwoning. Moerland dichtte zijn jonge collega een grote carrière toe bij de bank en zou hem zonder aarzelen een hypotheek verschaffen, maar mag het niet doen vanwege de strenge AFM-regeling. De Rabobank pleit daarom niet alleen voor soepeler regels voor starters, maar ook voor hervormingen op de huurmarkt.

Maatwerk?
Omdat starters geen huis hoeven te verkopen voor ze kunnen kopen, zijn zij voor Moerland ook de startmotor voor de woningmarkt. De Rabo-topman roept op om hypotheekadviseurs weer de ruimte te geven voor maatwerk. Bijzonder aan die oproep is dat juist de Rabobank slechts zeer beperkt maatwerk kan leveren. Wie voor een hypotheek binnenloopt bij de Rabobank komt gegarandeerd naar buiten met een hypotheek ván de Rabobank. Of dat nu de meest passende hypotheek is of niet. Alleen een onafhankelijk hypotheekadviseur kan echt maatwerk leveren.

Zo langzamerhand worden de duimschroeven van het kabinet aangedraaid om met beleid te komen voor de woningmarkt. Professoren, makelaars, hypotheekadviseurs, internationale waarnemers en nu ook Nederlands grootste hypotheekverstrekker roepen gezamenlijk op tot actie. De duimen van de premier Rutte en minister van Financiën De Jager reageren voorlopig gevoelloos. Lees in de laatste editie van Wegwijs Magazine het complete Reddingsplan voor de Woningmarkt, waarin niet alleen alle problemen op een rij staan, maar ook concrete oplossingen worden gepresenteerd.