Help, mijn spaarbank komt uit het buitenland!
De valkuilen in de garantiestelsels
Sinds januari 2011 hebben alle EU-lidstaten verplicht een depositogarantiestelsel. Het fonds dat ervoor zorgt dat spaarders (deels) hun geld terug krijgen als hun bank failliet gaat. Het maximumbedrag is gelijkgetrokken: in elk EU-land is spaargeld tot 100.000 euro gegarandeerd. Toch blijven er zelfs in dit systeem verborgen valkuilen over waar het verstandig is aandacht aan te schenken. Wegwijs zette de belangrijkste op een rij.
Wie over meer dan 100.000 euro spaargeld beschikt, kan zijn vermogen voor optimale veiligheid het beste spreiden over verschillende banken. Met bijvoorbeeld 300.000 euro spaargeld zijn minimaal drie verschillende banken nodig om het spaargeld te garanderen. Zoek echter wel op of het om zelfstandige banken gaat. Een ton storten bij MoneYou en een ton bij ABN Amro werkt niet, omdat MoneYou onderdeel is van ABN Amro. Bij een eventueel faillissement zal slechts één keer de 100.000 euro overgemaakt worden. Bij deposito's is het lastiger. Als twee onafhankelijke banken tijdens de looptijd fuseren, is er geen mogelijkheid om het geld elders onder te brengen en loopt een spaarder extra risico.
Buitenlandse bank
Buitenlandse banken met een Nederlandse vestiging vallen onder toezicht van DNB en dus onder het Nederlandse garantiestelsel. Voorbeelden zijn de Anadolubank (Turkije) of de Amsterdam Trade Bank (Rusland). Banken die in Nederland slechts een bijkantoor hebben vallen onder het toezicht uit het land van herkomst. Bij een faillissement moet de spaarder zich ook in dat land melden om zijn geld terug te krijgen. Voorbeelden zijn Argenta (België), Bigbank (Estland) en Bank of Scotland (Schotland). In het WFT-register van DNB is op te zoeken waar een bank vandaan komt en onder welk garantiestelsel het valt.
Bank of Scotland geval apart
Sinds juni 2010 is Bank of Scotland (BoS) actief in Nederland met zeer concurrerende tarieven. Vanwege de Britse afkomst is dit een apart geval. Mocht het slecht aflopen met BoS, dan zal de garantie uitgekeerd worden in ponden, terwijl het saldo vermeld was in euro's. De maximumvergoeding is vastgesteld op 85.000 pond, het bedrag dat op 1 januari ongeveer 100.000 euro bedroeg. Inmiddels is het Britse pond minder waard geworden, waardoor 85.000 pond nu neerkomt op een maximale vergoeding van 96.888 euro. Pas in 2015 zal het Britse maximumbedrag aangepast worden op de dan geldende wisselkoersen.
Verrekening van schuld en saldo
Een ander aandachtspunt is de verrekening van schuld en saldo. Wie een hypotheek heeft van 200.000 euro en een spaartegoed van 100.000 euro bij dezelfde bank, krijgt bij faillissement geen geld terug. De hypotheekschuld, die door de failliete bank doorverkocht zal worden aan een andere partij, wordt verrekend met het spaartegoed. Is het spaarsaldo hoger dan de uitstaande (hypotheek)schuld, dan is het restbedrag nog te vorderen tot de 100.000 euro garantie. Bank of Scotland vormt ook hier een uitzondering. De Britse Centrale Bank verrekent niet.
Op het moment dat een bank failliet gaat, zal De Nederlandsche Bank (DNB) in de landelijke dagbladen een grote advertentie plaatsen dat klanten van deze bank zich moeten melden bij DNB voor het terugkrijgen van hun saldo. Daar krijgen klanten vijf maanden de tijd voor. Na de aanvraag zal de DNB het tegoed binnen drie maanden tijd overmaken. Over deze drie maanden en de eventuele tijd daarvoor wordt geen rente uitgekeerd. Op 100.000 euro spaargeld tegen 3 procent rente wordt dus 750 euro verloren. Late melders verliezen 2.000 euro. Deze uitkeringstermijn geldt ook voor andere EU-landen, maar mag in uitzonderlijke gevallen worden verlengd.
