De basisrente is de rente waartegen banken geld kunnen lenen bij de ECB. Het verband tussen de spaarrente, hypotheekrente en de basisrente wordt in dit artikel beschreven. Lange tijd is de basisrente bewust buitengewoon laag gehouden. Tijdens de crisis was het belangrijk dat consumenten en bedrijven de economie stimuleerden met uitgaven. Een lage rente helpt daarbij omdat geld lenen voordeliger is ten opzichte van sparen.

Waarom verhoging van de rente?
Als het nadelig is voor de economie, waarom voert de ECB dan toch een renteverhoging door? Het antwoord op deze vraag is 'inflatie'. Door de lage rente nemen bestedingen toe. De stijgende vraag naar producten en diensten heeft prijsverhogingen tot gevolg. In de Eurozone stijgen de prijzen sneller dan verwacht, in maart bijvoorbeeld met 2,6 procent. Concreet houdt dit in dat met hetzelfde salaris 2,6 procent minder gekocht kan worden. Oplopende inflatie is erger dan een hoge basisrente. Mensen houden de hand op de knip omdat ze maandelijks minder geld vrij te besteden hebben. Bedrijven verkopen hierdoor minder, maken minder winst waardoor vervolgens de economische groei in gevaar komt. Om de inflatie te beteugelen zal de ECB in het vervolg van 2011 nieuwe rentestappen overwegen. Op termijn is een stijging naar twee procent realistisch.

Weinig reactie op beurs
De belegger wordt weinig enthousiast van renteverhogingen. Investeren wordt duurder voor bedrijven, wat ten koste gaat van de winst. Deze renteverhoging zag iedereen echter aankomen, waardoor de aandelenkoersen amper reageerden op het nieuws. Wel zijn beleggers benieuwd wanneer de ECB verdere verhogingen doorvoert. De woorden van de president van de ECB, Trichet, worden op een goudschaaltje gewogen. Hij laat zich niet verleiden tot voorbarige uitspraken.

Overnamemarkt draait op volle toeren
Bedrijven hebben na de crisis goed op de uitgaven gelet en hebben mede daardoor een goed gevulde kas om overnames te financieren. Het doel van een overname kan zijn om het eigen markaandeel uit te breiden. Ook het veiligstellen van de aanvoer van grondstoffen is een reden. In ieder geval is het een teken dat ondernemingen weer vertrouwen hebben in de toekomst. Zeker nu de rente nog laag is, kan eventueel tegen lage kosten kapitaal voor de overname worden geleend.

Er zijn legio voorbeelden van overnames. Zo heeft het Chinese bedrijf Minmetals Group 6,3 miljard dollar over voor het Australische bedrijf Equinox Minerals, dat kopermijnen exploiteert. Wie in de supermarkt een busje Pringles koopt, spekt niet langer de kas van voedingsfabrikant Proctor & Gamble. Het chipsmerk is voor 2,35 miljard dollar verkocht aan Diamond Foods. Een greep uit de overnamemarkt die goed op stoom is gekomen.

De verhoging van de basisrente voor sparen en leningen schetst het vertrouwen dat de ECB in de Europese economie heeft. Bij een zwakke economie in de eurolanden zou verhoging uitblijven. Op dit moment is de verhoging een gedegen middel tegen de schade die de inflatie zou kunnen toebrengen.