Hypotheken doorrollen: mooie geste of wurgcontract?
Banken nemen restschuld op in nieuwe hypotheek
Overwaarde op een woning is niet meer vanzelfsprekend. De huizenprijzen dalen al enige tijd en het aantal mensen dat door het verlaten van een huis minder geld op zak heeft dan toen hij er kwam wonen neemt toe. Is het huis gekocht met hypotheekgarantie, het vertrek onvrijwillig en buiten de schuld om van de bewoner? Dan valt de restschuld onder de hypotheekgarantie. In elk ander geval zal de oud-eigenaar een restschuld moeten dragen. De nieuwe gedragsregels voor banken voorzien in een mogelijkheid om deze restschuld mee te financieren bij het kopen van een nieuw huis. Zelfs bovenop het maximumpercentage van 110 procent van de marktwaarde van het huis. Hoe moet deze nieuwe mogelijkheid geïnterpreteerd worden?
Volgens de banken gaat het om service. De
schuld opnemen in een hypotheek kost de klant namelijk vele malen
minder dan wat hij kwijt was geweest als de schuld gefinancierd zou
moeten worden met een persoonlijke lening. De reden dat de banken
dit doen, is volgens een woordvoerder van de Nederlandse Vereniging
van Banken (NVB) omdat mensen met een restschuld anders nooit meer
een ander huis kunnen kopen. In het verleden was het met een
restschuld zo goed als onmogelijk om in aanmerking te komen voor
een hypotheek. Uiteraard mag de hypotheek alleen hoger dan 110
procent zijn als de klant de hogere hypotheeklasten met zijn
inkomen kan dragen.
Risico voor banken ook kleiner
Een restschuld meefinancieren kan voor een bank ook eventuele
schade beperken. Mensen met een restschuld hebben een gerede kans
om in de schuldhulpverlening terecht te komen. In dat geval zal een
groot deel van de restschuld kwijtgescholden worden en is de bank
het geld kwijt. Zit de schuld in de nieuwe hypotheek, dan is de
kans op terugbetaling groter. Bijvoorbeeld omdat in een nieuwe
woontermijn met economische voorspoed wel overwaarde gecreëerd kan
worden. Een bank kan overigens de klant niet dwingen om zijn schuld
te laten herfinancieren in een nieuwe hypotheek.
DSB-praktijken?
Regelrechte kritiek op dit onderdeel in de nieuwe gedragscode is er
ook. Een hypotheek die vanwege een oude restschuld 130 procent van
de marktwaarde van een woning bedraagt, kan nooit overgesloten
worden door een andere bank. Die andere bank zal dat niet willen
zolang het onderpand (de woning) zoveel minder waard is dan de
lening die zij gevraagd zijn te verstrekken. Dat betekent dat de
klant vastgeketend zit aan de bank waar hij ooit de restschuld had.
Als zijn bank besluit om de rente bijvoorbeeld veel hoger dan de
gemiddelde hypotheekrente te houden, dan kan hij geen kant op en
zal hij de hoge tarieven moeten betalen. Het failliete DSB
financierde ook zoveel mogelijk kredieten in de hypotheek waardoor
klanten verplicht aan Dirk Scheringa verbonden bleven.
Als de bezwaren afgewogen worden tegen de voordelen, slaat
de balans uit in het voordeel van de banken. Door opnieuw
hypothecair te financieren wordt het drama van een persoonlijk
bankroet vaak voorkomen. De vervelende en langdurige gevolgen van
het schuldsaneringstraject staan niet in verhouding tot het ongemak
van het tegen wil en dank vastzitten aan een geldverstrekker. De
nieuwe gedragscode voor banken gaat overigens pas in per 1 augustus
2011.