In het Reddingsplan voor de Woningmarkt dat dezer dagen door het Wegwijs Kenniscentrum wordt gepresenteerd, plaatst deze denktank haar bedenkingen over de rol van de overheid in de Nederlandse woningmarkt. De overheid, met in haar kielzog de AFM, stelt in een zeer beperkt functionerende huizenmarkt telkenmale verdere beperkingen voor die ertoe leiden dat kopers een afwachtende, zoniet  afwerende houding aannemen. Vooral startende kopers zijn de dupe. En starters zijn juist de aanjagers van de woningmarkt.

Overheid blokkeert woningmarkt
De overheid is bang dat er een situatie ontstaat waarin huiseigenaren meer schuld op hun woning hebben dan de woning waard is. Daardoor zouden banken in moeilijkheden kunnen komen, waardoor de Nederlandse overheid zou moeten bijspringen. Edoch, met het (onterecht) beperken van de hypotheekmogelijkheden voor starters (huurders mogen zwaardere lasten dragen) en door het instellen van een groot aantal andere regels die voor de koper lastenverhogend werken, komt de koopwoningmarkt maar steeds niet uit het dal. Dit in tegenstelling tot de woningmarkt in de ons omringende landen. Hierdoor wordt duidelijk dat de rol van de Nederlandse overheid bij het inzakken van de huizenmarkt niet weggecijferd kan worden.

Hypotheekschuld boven waarde woning
Als gevolg van alle beperkende maatregelen ontstaat een kopersstaking die ervoor zorgt dat de prijzen van woningen blijven dalen. Omdat die prijzen dalen, wachten kopers nóg langer af voordat zij een definitieve beslissing nemen over de aankoop van een huis. Hierdoor zakt de gemiddelde waarde van de Nederlandse woning nog verder en komt de hypotheekschuld van veel huiseigenaren boven de waarde van de woning te liggen. Door de fragiele woningmarkt allerlei beperkingen op te leggen creëert de overheid dus haar eigen waarheid. De hypotheekschuld stijgt niet uit boven de waarde van de woning, nee, de waarde van de woning is aan het dalen onder het niveau van de hypotheekschuld. Dat is het geval bij alle woningen die sinds begin 2005 met een tophypotheek zijn aangekocht. Dat laatste kan de overheid zichzelf grotendeels verwijten.

Aantal gedwongen verkopen gedaald
Afgelopen week presenteerde makelaarsvereniging NVM zeer slechte woningmarktcijfers. De maanden januari tot en met maart bleken het op één na slechtste kwartaal sinds de kredietcrisis. Enkele dagen later kwam Hoogervorst met zijn angstaanjagende opmerking over potentiële verplichte aflossing van de aflossingsvrije hypotheek, gevolgd door het bericht van het Waarborgfonds dat steeds meer mensen met een restschuld blijven zitten. Doemdenkers hebben de overhand. Daarom even een leuk bericht tussendoor: "Het aantal gedwongen verkopen is het afgelopen jaar gedaald van 2256 naar 2086". Dat is nog eens andere koek.

In het deze week verschijnende Wegwijs Magazine wordt duidelijk hoe de overheid de woningmarkt op diverse manieren blokkeert. Ook wordt duidelijk hoe de problemen moeten worden opgelost. In hetzelfde magazine wordt het Reddingsplan voor de Woningmarkt gelanceerd.