Aantal woningen per koper op historisch hoogtepunt
Koper kan kiezen uit bijna 25 woningen
Nooit eerder had een potentiële woningkoper de keuze uit zoveel te koop staande woningen. Dit blijkt uit onderzoek van het Wegwijs Kenniscentrum. Op 20 april van dit jaar kon een koper kiezen uit gemiddeld 24,63 te koop staande woningen. Dat aantal is het hoogste in de geschiedenis van de woningmarkt. Het laatste record werd gevestigd in april 2009 toen een keuze kon worden gemaakt uit gemiddeld 21,8 woningen. Het recordaantal kan worden geconcludeerd uit het quotiënt van het huidige aantal te koop staande woningen en het huidige gemiddelde aantal kopers op maandbasis.
Op 20 april van 2011 stonden in totaal 232.434 bestaande
woningen te koop. Dit aantal is ook een historisch record. Tegelijk
is het gemiddelde aantal kopers het afgelopen halfjaar sterk
gedaald. In januari van dit jaar lag dit aantal nog op 8.368. In de
afgelopen maanden is dit aantal iets opgelopen tot een gemiddelde
van 9.453 kopers. In het voorjaar neemt het aantal woningen dat in
de verkoop komt normaliter al toe. De toename van het aantal kopers
blijft echter achter.
Crisis sinds oktober 2007
In de afgelopen twintig jaar stonden er gemiddeld 7 woningen ter
beschikking aan geïnteresseerde kopers. Dit aantal speelde voor het
laatst een rol in oktober 2007 toen elke koper kon kiezen uit 7,1
woningen. Op dat moment stonden in totaal bijna 120.000 woningen te
koop in Nederland. Al vóór de kredietcrisis liep dit aantal op tot
ruim 9 woningen per koper, met een totaal te koop staand
huizenbestand van bijna 155.000. Het aantal kopers bedroeg in de
laatste maand voor de kredietcrisis nog 16.568. Tot eind 2008 was
het aantal woningen per koper nog nimmer boven de 10
uitgekomen.
Minste woningen in 1998
Geldt het huidige record op de huizenmarkt als een triest
hoogterecord, volstrekt anders was de sfeer zo'n dertien jaar
geleden. In maart 1998 had een koper slechts de keuze uit 2,3
woningen. Het totale bestand aan potentiële koopwoningen in
Nederland haalde toen nog niet de 30.000. Anno 2011 is de
koopwoningenvoorraad dus het achtvoudige daarvan. Vooralsnog geldt
de situatie van maart 1998 als het absolute dieptepunt in het
aantal beschikbare woningen. Dit geldt voor veel groepen, zoals
bijvoorbeeld woningverkopers en makelaars, als het hoogtepunt van
de woningmarkt. Als gevolg van deze krapte steeg de gemiddelde
huizenprijs in 1999 met maar liefst 19 procent.
Topverkoop eind 2005
Het hoogste aantal woningen dat ooit in één maand werd verkocht,
was 24.042. Dat hoge aantal werd door het Kadaster geregistreerd in
december 2005. Omdat het Kadaster pas registreert nadat het
transport bij de notaris heeft plaatsgevonden, ongeveer 2,5 maanden
ná het tekenen van het voorlopig koopcontract bij de makelaar, kan
gesteld worden dat deze topverkoop gemiddeld tussen half september
en half oktober via makelaars heeft plaatsgevonden. De topverkoop
per eind 2005 had te maken met het feit dat men toen nog nét kon
genieten van de extreem lage hypotheekrente. In juli 2005 lag deze
hypotheekrente op laagste niveau sinds het jaar 1540, namelijk op
3,45%. Sinds 2005 heeft het renteniveau de stijgende lijn weer te
pakken. Het dieptepunt in aantal verkopen vond plaats in januari
2010 toen slechts 7.708 woningen 'over de toonbank' gingen.
Kopersmarkt
De woningmarkt wordt stabiel geacht bij een stand van gemiddeld 7
woningen per koper. Onder die stand wordt gesproken van een
verkopersmarkt, een markt waarin de verkoper de prijs bepaalt.
Staan er gemiddeld meer dan 7 woningen aan een koper ter
beschikking om een keuze uit te maken, dan wordt gesproken van een
kopersmarkt. De koper maakt dan qua prijs en voorwaarden de dienst
uit in de onderhandelingen. Al sinds oktober 2007 is dus sprake van
een kopersmarkt, een markt waarin de prijzen gemiddeld dalen.
Een langdurige eenzijdige situatie in de economie kan niet
als gezond worden beschouwd. De stagnatie op de woningmarkt leidt
inmiddels tot moeilijke situaties binnen gezinnen, vooral bij
echtscheidingen, maar ook tot vele faillissementen in de bouw en
bij makelaars en hypotheekadviseurs. Het lijkt onontkoombaar dat de
overheid haar verantwoordelijkheid oppakt en maatregelen neemt om
de woningmarkt aantrekkelijker te maken. Het vorige week door het
Wegwijs Kenniscentrum gelanceerde "Reddingsplan Woningmarkt" is
daar wellicht een handreiking voor.